Trong một bài báo mới được New York Times (NYT) đăng tải về chuyến tham quan nguyên ngày tại nhà máy Tesla ở Fremont nơi Tesla được sản xuất, tờ báo Mỹ đã truyền tải chi tiết cách CEO Elon Musk liên tiếp làm nền công nghiệp ô tô tại Mỹ bất ngờ và hứng thú như thế nào từ việc đặt dây chuyền lắp ráp thứ 3 trong lều tạm ngoài nhà máy, "áp" robot tự động hoạt động quá tải cho tới việc liên tục thay đổi công nghệ chế tạo ngay cả khi Model 3 vẫn đang được lắp ráp đều đặn hàng ngày.

Cần nói luôn là lắp ráp xe quy mô lớn chắc chắn không phải vấn đề đơn giản – rất nhiều hãng xe đã và đang gặp khó khi chuyển đổi từ sản xuất nhỏ lẻ sang sản xuất hàng loạt và Tesla là một trong số đó. Riêng về phần thương hiệu Mỹ, họ gặp vấn đề đến từ chính tham vọng của mình nhiều hơn là các trở ngại kỹ thuật.

Tesla vừa xây vừa sửa Model 3 và câu chuyện thay nhân viên như thay áo - Ảnh 1.

Đầu tiên, Tesla tiết kiệm thời gian một cách khó hiểu khi giảm số mối hàn mà robot cần thực hiện trên Model 3 (mà không chắc có gây ảnh hưởng tới chất lượng xe về lâu về dài hay không) nhưng lại "ham hố" tự mình sản xuất ghế ngồi – chi tiết mà hầu hết các hãng xe trên thị trường đều giao cho bên cung ứng thứ 3 làm hộ. Không chỉ đẩy chi phí sản xuất và nghiên cứu tăng cao, nhân lực và thời gian mà Tesla phải chia ra cho hoạt động này là không nhỏ.

Thêm nữa, Tesla còn gặp lỗi quá lệ thuộc vào sản xuất tự động mà bỏ qua nhân công truyền thống – sai lầm mà chính họ đã phải thừa nhận và sửa đổi trong giai đoạn gần đây. Có rất nhiều công việc mà người làm thì cực dễ còn máy làm thì quá phức tạp –  bài học đắt giá mà chính CEO Elon Musk thừa nhận Tesla đã học được sau khi nghẽn cổ chai sản xuất Model 3 hàng tháng trời.

Một kỹ sư Tesla chia sẻ rằng họ từng mất hàng tháng trời lập trình robot chỉ để sao cho nó có khả năng gắn đinh vào đúng lỗ trên hệ thống phanh sau để rồi cuối cùng tìm ra giải pháp là… thay loại đinh khác với đầu lõm thay vì đầu phẳng. Hay như chính giai đoạn chế tạo ghế nói trên, thay vì tự động gần như hoàn toàn như trước thì giờ robot chỉ việc đưa ghế vào chỗ ngồi trên xe, các mối nối, đinh vặn và bộ kết nối điện tử sẽ được công nhân lo liệu phần còn lại.

Tesla vừa xây vừa sửa Model 3 và câu chuyện thay nhân viên như thay áo - Ảnh 2.

Tuy nhiên, đi cạnh một điểm cộng của Tesla thường là một điểm trừ, đôi lúc là 2. Nhiều dây chuyền tự động trong lắp ráp Model 3 hay bị Tesla đem ra vận hành thử nghiệm ở tốc độ cao hơn để gia tăng sản lượng, thậm chí đôi lúc bị thúc ép để thương hiệu Mỹ tìm hiểu xem giới hạn tối đa của chúng đến đâu – cũng là một phương pháp hãng dùng để "tiết kiệm thời gian" như đã nói ở trên. Cũng chính bởi vậy mà rất, rất nhiều lỗi, thậm chí lỗi nực cười xuất hiện vì tốc độ vận hành của robot không đúng với lập trình.

NYT cho biết cuộc phỏng vấn của họ với một kỹ sư Tesla bị hoãn lại vì một sự việc rất trớ trêu: giai đoạn sơn tự động của Model 3 trên một dây chuyền bị lỗi. Đường dây chuyển thân xe rời khoảng xưởng sơn di chuyển quá nhanh dẫn tới việc cảm ứng đọc không kip – dẫn tới việc cả dây chuyền bị đình trệ vì thân xe mới không được đưa vào. Kết quả? Một nhân viên của hãng phải… ngồi bấm nút OK mỗi khi một chiếc Model 3 được sơn xong trong lúc hãng chờ đội ngũ lập trình sửa lại phần mềm cảm ứng.

Tesla vừa xây vừa sửa Model 3 và câu chuyện thay nhân viên như thay áo - Ảnh 3.

Vấn đề tài nguyên con người của Tesla cũng gợi nên những mối quan ngại không hề nhỏ. Hầu hết công nhân phải làm việc 10 tới 12 giờ mỗi ca dẫn tới tình trạng nhanh chóng bị quá tải và xin nghỉ việc, dẫn tới việc cứ mỗi tuần, thậm chí mỗi ngày Tesla lại tuyển thêm người mới (trung bình 400 người/tuần).

Tesla vừa xây vừa sửa Model 3 và câu chuyện thay nhân viên như thay áo - Ảnh 4.

Mọi chuyện căng thẳng tới mức Jonathan Galescu, một kỹ thuật viên chuyên sửa chữa thân xe Model X làm việc tại nhà máy chia sẻ hầu hết những người ông gặp tại nhà máy hầu hết chỉ mới làm việc được vài tuần, một tháng, hiếm khi lâu hơn. Thời gian đào tạo công nhân cũng được rút ngắn tối thiểu: 3 ngày – 1 ngày học cách vận hành máy móc thông qua máy tính giả lập, một ngày làm quen với khu vực làm việc và 1 ngày đào tạo chuyên môn. Tất cả khiến chất lượng con người tại Tesla trở thành một ẩn số khó lường.

Có thể thấy, Tesla đang kéo căng sức lực của cả con người lẫn máy móc của họ tới mức giới hạn để đảm bảo tiến độ Model 3 ở mức 5.000 chiếc mỗi tháng. Tuy nhiên, cái giá mà họ đang đánh đổi có thể sẽ là rất đắt, nhất là về lâu về dài khi hiểm họa về chất lượng xe Model 3 là điều đang được rất nhiều chuyên gia trong làng xe Mỹ dự báo.

Tham khảo: Jalopnik