Sản xuất ô tô: Bước tiến nhanh của doanh nghiệp nội

Có các chiến lược phát triển khác nhau, nhưng cùng chung một mục tiêu đầu tư mạnh vào sản xuất ô tô, Công ty Cổ phần ô tô Trường Hải (Thaco), Công ty Hyundai Thành Công (HTC) và mới đây là VinFast: Ngôi sao mới đã làm cho bức tranh ngành công nghiệp sản xuất ô tô năm 2018 trở nên bừng sáng. Một thực tế thấy rõ là khả năng cạnh tranh của các sản phẩm trong nước với sản phẩm nhập khẩu đã tăng lên rõ rệt. Thậm chí Việt Nam đang dần trở thành địa chỉ xuất khẩu sản phẩm đi các nước trong khu vực.

Thaco: Quả ngọt từ sự bền bỉ

Không chờ đến mốc “sống còn” 2018, nhiều năm qua, Thaco đã miệt mài đầu tư vào sản xuất ô tô tại Việt Nam. Tổng mức đầu tư cho CN ô tô của Thaco tại Khu phức hợp Chu Lai - Trường Hải kể từ năm 2002 đến 2016 là khoảng 32.000 tỷ đồng (tương đương 1,4 tỷ USD). Giai đoạn 2016-2018 Thaco đầu tư mới 30.470 tỷ đồng cho xây mới và mở rộng các nhà máy ô tô, sản xuất phụ kiện, Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển...

Năm 2018 đánh dấu những “mốc” quan trọng trong hoạt động đầu tư kinh doanh sản xuất ô tô của Thaco. Đầu tư 2.000 tỷ đồng, Thaco đã khánh thành nhà máy sản xuất, lắp ráp sản phẩm xe bus lớn và mini bus có công suất khoảng 20.000 xe/năm. Tiếp đến, tháng 3/2018, Thaco khánh thành nhà máy sản xuất ô tô Mazda hiện đại nhất Đông Nam Á với tổng vốn đầu tư 12.000 tỷ đồng, tổng công suất 100.000 xe/năm.

Nhà máy Mazda của Thaco

Cũng trong năm 2018, Thaco đã ký hợp đồng chuyển giao công nghệ và phân phối xe tải Fuso với Tập đoàn Mitsubishi (Nhật Bản) & Daimler (Đức) và ký hợp đồng phân phối xe du lịch thương hiệu BMW, MINI COOPER, BMW Motorrad với Tập đoàn BMW của Đức.

Hiện Thaco trở thành doanh nghiệp duy nhất sản xuất, lắp ráp và phân phối đầy đủ các chủng loại ô tô gồm: xe tải, xe bus và xe du lịch từ trung cấp đến cao cấp. Đối với xe du lịch có các thương hiệu là: Kia, Mazda, Peugeot, BMW, Mini và xe thương mại có: Thaco Bus, Mitsubishi Fuso, Foton.

Đầu tư mạnh, sâu vào sản xuất, có trong tay nhiều thương hiệu sản phẩm nổi tiếng, Thaco trở thành người làm chủ “cuộc chơi”, dẫn dắt thị trường. Các chiến lược giảm giá sản phẩm của Thaco không chỉ kéo mặt bằng giá thị trường ô tô xuống mà còn giúp DN gia tăng sản lượng, tiến tới tăng tỷ lệ nội địa hóa lên ít nhất 40%.

Hyundai Thành Công: Thành công từ chuyển hướng

Năm 2017, HTC đã trở thành đối tác chiến lược của Tập đoàn Hyundai Motor thông qua việc hợp tác liên doanh sản xuất xe du lịch và liên doanh sản xuất, phân phối xe thương mại tại Việt Nam. Theo đó, DN đã nhanh chóng xúc tiến các hoạt động mở rộng sản xuất, lắp ráp xe Hyundai quy mô lớn bậc nhất Đông Nam Á, không chỉ phục vụ thị trường trong nước mà còn xuất khẩu tới các nước khác trong khu vực. Liên doanh này đầu tư hơn 10.000 tỷ đồng trên diện tích 300ha để sản xuất ô tô Hyundaivới mục tiêu xe du lịch đạt 160.000 xe/năm (bước đầu 40.000 xe/năm); xe khách, xe bus 18.000 xe/năm; xe tải nhẹ: 30.000 xe/năm.

Từ vị trí là nhà nhập khẩu các sản phẩm của Hyundai, năm 2018,  HTC vươn lên trở thành doanh nghiệp đầu tư sản xuất ô tô lớn thứ 2 tại Việt Nam với hầu hết các sản phẩm của Hyundai được HTC sản xuất tại nhà máy ở Ninh Bình.

HTC dừng nhập khẩu 4 mẫu xe là Accent, i20 Active, Creta và Sonata, tập trung hoàn toàn vào xe lắp ráp trong nước các mẫu xe du lịch bán chạy của thương hiệu Hyundai như i10, Accent, Cona, Santafe... Rất nhanh chóng, HTC vươn lên đứng trong top 3 DN tiêu thụ sản phẩm ô tô du lịch lớn nhất Việt Nam. Song song với đó là các mẫu xe thương mại cũng lần lượt được HTC lắp ráp và giới thiệu ra thị trường.

Với đà phát triển nhanh chóng, ngoài việc đầu tư mở rộng hệ thống nhà xưởng, kho bãi, dịch vụ logistics…,  nhà máy thứ 2 đã được DN triển khai đầu tư trong năm 2018 (khánh thành vào năm 2019). Nhà máy mới sẽ được chuyển giao những công nghệ sản xuất, lắp ráp hiện đại bậc nhất của Hyundai trên toàn cầu, hầu như các công đoạn đều sử dụng Robot tự động, bán tự động giúp chất lượng xe xuất xưởng đồng đều, chính xác, đảm bảo theo tiêu chuẩn của Hyundai Motor. Mục tiêu của nhà sản xuất này đến năm 2019 đạt tỉ lệ 40% và trở thành trung tâm sản xuất các sản phẩm Hyundai trong khu vực.

Lễ ra mắt 3 mẫu xe của VinFast tại Hà Nội (ngày 20-21/11/2018)

VinFast: Ngôi sao mới

Năm 2018 chứng kiến sự phát triển ngoạn mục của một doanh nghiệp mới đầu tư sản xuất ô tô tại Việt Nam-VinFast (thuộc Tập đoàn Vingroup). Chỉ sau một năm khởi công, Tổ hợp nhà máy sản xuất ô tô, xe máy điện VinFast được triển khai trên khu đất rộng 335 ha tại khu công nghiệp Đình Vũ – Cát Hải (Hải Phòng) của VinFast đã hình thành. Tổ hợp này gồm: Nhà điều hành; Khu nhà máy sản xuất xe máy điện (công 250.000 xe/năm giai đoạn 1, tăng lên 500.000 xe trong giai đoạn 2 và có thể mở rộng 1 triệu xe/năm); Khu nhà máy sản xuất ô tô (công suất 250.000 xe/năm giai đoạn 1, 500.000 xe/năm giai đoạn 2); Khu công nghiệp phụ trợ; Trung tâm đào tạo; Viện Nghiên cứu và Phát triển (R&D)…

Cũng trong năm 2018, lần đầu tiên Việt Nam có sản phẩm ô tô mang thương hiệu Việt. Tháng 10/2018, hai mẫu sedan và SUV với tên gọi LUX A2.0 và LUX SA2.0 chính thức được Vinfast giới thiệu tại Triển lãm Paris Motor Show 2018 đã gây tiếng vang trên thị trường ô tô thế giới. Hai mẫu xe này đã nhanh chóng được VinFast giới thiệu ra thị trường Việt Nam vào tháng 11 và được người tiêu dùng rất hào hứng đón chào, dù sang năm 2019 mới có sản phẩm chính thức.

Khác với Thaco và  HTC, VinFast có bước đầu tư sản xuất ô tô hết sức khá đặc biệt. Đó là hợp tác mua lại bản quyền, mua lại thiết bị máy móc công nghệ, phù hợp nhất với dòng sản phẩm mà công ty muốn phát triển. Tiếp theo là thuê những đơn vị chuyên thiết kế ô tô có danh tiếng trên toàn cầu để thiết kế các mẫu xe cho mình. Thay vì đi mở các showroom, VinFast ký hợp đồng đối tác chiến lược hợp tác (mua lại) với tập đoàn GM để sử dụng nhà máy sản xuất xe, sử dụng hệ thống đại lý showroom bán hàng và chăm sóc khách hàng sau bán.  Nhờ đó, chỉ sau 1 năm nhà máy sản xuất ô tô, xe máy điện đã mọc lên. Và Việt Nam, lần đầu tiên có được sản phẩm mang thương hiệu Việt đến từ một tên tuổi hết sức mới trong làng sản xuất ô tô.