Nước Pháp nổi tiếng với một Paris diễm lệ, những tòa cung điện lộng lẫy ở Versailles hay những vườn nho dịu ngọt. Không những thế nơi đây còn được cả thế giới biết đến với cuộc đua xe đạp lâu đời nhất trong lịch sử: Tour de France.

Giải đua xe đạp vòng quanh nước Pháp Tour de France được thành lập vào năm 1903 bởi Henri Desgrange và tờ báo L'auto được diễn ra vào tháng 7 hằng năm. Thông thường cuộc đua được tổ chức thường niên trừ thời gian diễn ra Chiến tranh thế giới lần thứ I (1915-1918)và Chiến tranh thế giới lần thứ II (1940-1946).
 
Tour de France có đường đua hơn 3000km và được tổ chức bởi ASO (tập đoàn Amaury). Đây có thể nói là cuộc đua danh giá nhất thế giới bởi sự thu hút các cơ quan truyền thông từ các quốc gia trên thế giới (năm 2009 có 78 đài truyền hình phát sóng lại Tour de France trong 170 quốc gia).
 
img

Giải đua Tour de France dành cho nữ được khởi tranh từ năm 1984 được tổ chức với chặng đua ngắn hơn và sức ảnh hưởng không quá rộng lớn như cuộc đua giành cho nam giới.

1. Lịch sử:

Tour de France được ra đời bởi tờ báo thể thao L'auto và tổng biên tập kỳ cựu Henri Desgrange. Ban đầu, cuộc đua được L'auto tổ chức với mục đích tăng số lượng phát hành cho tờ báo. Sau đấy, với mức độ ảnh hưởng và lan rộng của Tour de France, giải đua vòng quanh nước Pháp đã trở thành một trong những sự kiện thế thao hấp dẫn nhất hành tinh. Là người có công lớn mang Tour de France tới lịch sử nhân loại, ông Henri Desgrange cũng giữ trách nhiệm là giám đốc của Tour cho đến khi ông qua đời vào năm 1939. Tuy vậy, ít ai biết được rằng sáng kiến tổ chức nhiều cuộc đua xe đạp trực tiếp liên tục với nhau xuyên qua nước Pháp và cộng các thời gian lại chính là Geo Lefèvre, một nhà báo người Pháp. Ý kiến này đã được Henri Desgrange và tờ báo L'auto hỗ trợ và phát triển thành công như ngày hôm nay.

Giải đua Tour de France đã trải qua 111 năm tuổi, gắn liền với những sự kiện trong suốt một thế kỷ, trở thành một biểu tượng hàng đầu của nền thể thao Pháp.
 
img

Giải đua đầu tiên vào năm 1903 là cuộc đua nhiều chặng đua đầu tiên trong lịch sử, bắt đầu tại Montgeron ở ngoại ô thành phố Paris. Giải đua xe đạp vòng quanh nước Pháp lần đầu tiên có 60 thành viên tham dự với 6 chặng đua trong chiều dài tổng cộng là 2.428km từ Paris qua các thành phố như Lyon, Marseille, Toulouse, Bordeaux và Nantes rồi quay về Paris. Tay đua vô địch Tour de France đầu tiên là Maurice Garin với vận tốc trung bình trên 25 km/h.

Các cuộc đua sau hình ảnh Tour de France bị ảnh hưởng đôi chút trong lòng người hâm mộ khi diễn ra vụ bê bối loại trừ 4 ngôi vị hành đầu.

Rất may, không lâu sau đó Tour de France đã tìm lại được hình ảnh của mình với những thành tích xây dựng được. Các tay đua đã phải thử thành trên đường đua những ngọn núi nguy hiểm với thử thách ngày càng cao và gay cấn, mức độ lan rộng của Tour de France càng ngày càng trở nên lớn mạnh.

Càng về sau, số lượng các chặng đua trong một giải đua Tour de France hằng năm được nâng lên liên tiếp. Năm 1905, Tour de France được tổ chức với 11 chặng, năm 1910 là 15 chặng và đến năm 1925 là 18 chặng. Đỉnh điểm là năm 1931 với 24 chặng.
 
img
Tốc độ trung bình của cuộc đua tăng liên tục theo thời gian. Sau cuộc đua đầu tiên với 25,67 km/h, vận tốc trung bình vượt qua ranh giới 30 km/h lần đầu tiên vào năm 1934, năm 1965 là 35 km/h. Năm 1999 cuối cùng vận tốc trung bình lần đầu tiên đạt đến 40 km/h và năm 2003 là kỷ lục cho đến nay với 40,95 km/h.

Ba ngọn "núi thánh" của Tour de France là Col du Tourmalet (2.114 m, Pyrénées), đèo cao đầu tiên được đua vào chương trình vào năm 1910, Col du Galibier (2.645 m, Alpes), được đưa vào chương trình một năm sau đó và Mont Ventoux (1.909 m, Provence) được đua lần đầu tiên năm 1951 và đã trở nên nổi tiếng một cách đau buồn qua cái chết của Tom Simpson vào năm 1967.
 
img

Thêm vào đó là cuộc leo núi lên trạm trượt tuyết L'Alpe d'Huez với 21 khoản đường quanh co lên độ cao 1.850 m, lần đầu tiên được chinh phục vào năm 1952, là đích đến trên núi đầu tiên trong lịch sử của Tour de France.

2. Các đội tuyển tham dự và những quốc gia thành công với Tour de France

Thời kỳ đầu khi mới ra đời, các đội tuyển than gia Tour de France chủ yếu là các tay đua đến từ các đội tuyển quốc gia. Hiện nay mỗi năm khoảng 20 đến 22 đội chuyên nghiệp với 9 cua rơ mỗi đội được mời tham dự Tour de France. Phần lớn các đội thường đến từ Pháp, Ý và Tây Ban Nha, thêm vào đó là một số đội từ Bỉ, Hà Lan, Đức, Đan Mạch, Thụy Sĩ và Mỹ. Trung Âu và Đông Âu, từ Scandinavia cũng như Columbia, Úc và Nam Phi cũng đóng góp  những tay đua riêng lẻ.

Tay đua được vinh danh nhiều nhất là tay đua người Hà Lan Joop Zoetemelk với 16 lần về đích, 7 lần đứng trên bục chiến thắng. Xếp thứ 2 là tay đua Guy Nulens với 15 lần tham dự. Tay đua Udo Bölts của Đức với 12 lần tham dự.
 
img

5 quốc gia thành công nhất với Tour de France là Pháp, Bỉ, Tây Ban Nha, Mỹ, Italia

Pháp: Là quốc gia chủ nhà, Pháp được vinh danh với 36 chức vô địch. Các tay đua Pháp thường giữ thế thương phong ở giai đoạn trước Chiến tranh thế giới lần I và duy trì ở các giai đoạn sau đó. Tuy nhiên từ năm 1985, chưa một đại diện nào của nước chủ nhà trở lại với vị trí cao nhất. Hinault cũng là một trong hai tay đua Pháp từng 5 lần vô địch Tour de France, cùng Jacques Anquetil.

Bỉ: Rất nhiều cua-rơ Bỉ đã trở thành huyền thoại ở Tour de France với 18 lần vô địch. Tay đua được biết đến nhiều nhất là Eddy Merckx, với 5 chức vô địch liên tục từ năm 1969 đến 1974. Từ năm 1912 đến 1922, các tay đua Bỉ thống trị tuyệt đối hầu hết bảng xếp hạng.
 
img

Tây Ban Nha : Tour de France ghi nhận 13 lần vô địch của các tay đua người Tây Ban Nha. Tay đua nổi tiếng của Tây Ban Nha là Alberto Contador, vô địch liên tục từ năm 2007 đến 2010.

Mỹ:  Từ năm 1986 các tay đua Mỹ mới thật sự được Tour de France biết đến khi lần đầu tiên vô địch. Từ đó đến nay nước Mỹ đã thiết lập được 10 chức vô địch. Một điều mà không quốc gia nào có thể quên chính là tay đua vĩ đại nhất lịch sử Tour de France đến từ nước Mỹ: Lance Armstrong. Cua-rơ này đã giành tổng cộng 7 chức vô địch trong giai đoạn 1999 - 2005.
 
img
Lance Armstrong - tay đua huyền thoại của Tour de France
 
Italy: Năm 1924 là năm đầu tiên một tay đua Italy bước lên bục vô địch. Từ đó đến nay Italy đã gặt hái được 9 chức vô địch ở các năm.
 
(Còn tiếp)
 
Tổng hợp