Xe đạp và xe gắn máy là phương tiện di chuyển chiếm đa số tại miền Nam trước 1975 và cho đến nay, xe máy vẫn là phương tiện được nhiều người sử dụng nhất. Những chiếc xe gắn máy đầu tiên xuất hiện ở Sài Gòn có xuất xứ từ châu Âu. Vào những năm 50, xe Mobylette, Vélosolex xuất xứ Pháp phổ biến nhất, do nhỏ gọn, động cơ nhỏ 50cc và dễ sử dụng.

Ở một hạng cao hơn là các xe scooter của Ý: Vespa, Lambretta với động cơ mạnh hơn hẳn, nhỏ nhất là 125 cc, cao hơn là 150 cc hoặc 200 cc tùy theo kiểu. Từ cuối thập niên 1950, miền Nam cũng nhập cảng các xe gắn máy Đức như Goebel, Sachs, Puch. Nhưng phải đến năm 1965, khi xe máy Nhật bắt đầu đổ bộ vào Sài Gòn, thì sau đó đế chế xe  máy Nhật đã bắt đầu được thiết lập và lan rộng mạnh mẽ, và phát triển cực thịnh cho đến tận bây giờ.

Trong số những chiếc xe Nhật đặt dấu ấn ở Sài Gòn, có một loạt xe mà thời đó được gọi chung một cái tên rất “Tây” : Dame, nghĩa là quý bà, phái nữ. Những chiếc Honda c50, c90 dành cho nữ giới đều được biết đến chung với tên gọi Honda Dame theo một cách rất riêng của người Sài Gòn, như một cách ngầm hiểu đây là xe dành cho nữ giới. Về sau, những mẫu xe Nhật dành cho nữ khác như Yamaha 50cc, Suzuki 50cc cũng theo đó được gọi là Yamaha Dame, Suzuki Dame, ám chỉ xe nữ cùng loại.

Những chiếc xe máy “Quý bà” đình đám Sài Gòn một thuở 1
Ảnh: Johnrellis

Những chiếc xe như vậy ngày nay đã gần như trở thành “xe cổ” và chỉ còn lại với số lượng khá ít.  Phóng viên Autopro đã được dịp tiếp cận với một số mẫu xe Nhật cho phái nữ thập niên 60, 70 từng một thời rất được ưa chuộng.

Những chiếc Honda đầu tiên được đem vào Việt Nam do lính phi công Mỹ sử dụng để di chuyển từ doanh trại đến chỗ đậu phi cơ. Chiếc xe Honda được chính thức nhập cảng để bán cho người tiêu thụ là xe Honda Dame năm 1965. Xe lúc đó sử dụng cơ chế sang số bằng chân, côn (ambrayage) tự động, khi sang số chân không cần phải bóp embrayage tay mà chỉ cần giảm ga, rất phù hợp cho chị em phụ nữ sử dụng. Các xe Suzuki Dame, Yamaha Dame cũng có cấu tao tương tự rất dễ sử dụng và ưu việt hơn xe châu Âu cùng thời, nên nhanh chóng chiếm được cảm tình của người Việt thời bấy giờ.

Thiết kế các dòng xe Dame thời đó đã thành chuẩn mực với kiểu dáng gọn nhẹ, đường cong dịu dàng, trông rất mỹ thuật. Xe Suzuki Dame và Yamaha Dame đèn trước thấp hơn xe Honda Dame, nhu mì e lệ, rất hợp với thiếu nữ mặc áo dài. Tuy nhiên, Honda Dame vẫn được ưa chuộng hơn do máy mạnh hơn và bền hơn, kiểu dáng cũng rất thu hút.

Honda Dame 90:
 
Những chiếc xe máy “Quý bà” đình đám Sài Gòn một thuở 2

Những chiếc xe máy “Quý bà” đình đám Sài Gòn một thuở 3

Những chiếc xe máy “Quý bà” đình đám Sài Gòn một thuở 4

Những chiếc xe máy “Quý bà” đình đám Sài Gòn một thuở 5

Những chiếc xe máy “Quý bà” đình đám Sài Gòn một thuở 6

Những chiếc xe máy “Quý bà” đình đám Sài Gòn một thuở 7

Suzuki 50:

Những chiếc xe máy “Quý bà” đình đám Sài Gòn một thuở 8

Những chiếc xe máy “Quý bà” đình đám Sài Gòn một thuở 9

Những chiếc xe máy “Quý bà” đình đám Sài Gòn một thuở 10

Những chiếc xe máy “Quý bà” đình đám Sài Gòn một thuở 11

Những chiếc xe máy “Quý bà” đình đám Sài Gòn một thuở 12

Yamaha 50:


Những chiếc xe máy “Quý bà” đình đám Sài Gòn một thuở 13

Những chiếc xe máy “Quý bà” đình đám Sài Gòn một thuở 14

Những chiếc xe máy “Quý bà” đình đám Sài Gòn một thuở 15

Những chiếc xe máy “Quý bà” đình đám Sài Gòn một thuở 16

Những chiếc xe máy “Quý bà” đình đám Sài Gòn một thuở 17


Ảnh: Nhân Nguyễn