Một trong những câu hỏi nhận được nhiều quan tâm chính là người dân bị cháy xe máy ở chung cư Xa La có được bồi thường không và ai chịu trách nhiệm bồi thường cho họ.
Vào khoảng 19 giờ tối ngày hôm qua, 11/10/2015, tại khu đô thị Xa La thuộc địa phận quận Hà Đông, Hà Nội đã xảy ra một vụ cháy lớn. Theo đó, đám cháy xuất phát từ tầng hầm tòa nhà CT4A, khu đô thị Xa La.
Theo lực lượng cứu hỏa, nguyên nhân của vụ cháy có thể do chập điện. Lửa đã lan nhanh từ tầng hầm tòa nhà CT4A sang tầng hầm tòa nhà CT4B. Hiện vẫn chưa có thống kê chính thức về thiệt hại sau vụ cháy tại khu đô thị Xa La. Tuy nhiên, theo một số nguồn tin, đã có khoảng 200 chiếc xe máy bị thiêu trong vụ cháy, ngoài ra là 1 ô tô và 45 xe đạp cũng bị "bà hỏa" tấn công.
Xe máy cháy trong hầm chung cư khu đô thị Xa La. Ảnh: Thúy Nguyễn
Sau vụ cháy, một trong những điều mà người dân quan tâm chính là liệu những chiếc xe máy bị thiêu rụi ở chung cư Xa La có được bồi thường hay không. Trong khi đó, với trường hợp chủ xe chưa mua bảo hiểm cháy, nổ cho xe máy thì trách nhiệm bồi thường thuộc về ai?
Bảo hiểm cháy, nổ xe máy
Nếu chủ xe đã mua bảo hiểm cháy, nổ cho xe máy của mình thì trách nhiệm bồi thường đương nhiên thuộc về công ty bảo hiểm. Mức độ bồi thường đến đâu phụ thuộc vào giá trị xe, giám định mức độ thiệt hại của bên bảo hiểm đối với chiếc xe bị cháy và nhiều yếu tố khác.
Theo quy định, khi mua xe máy, người dân phải mua bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc và bảo hiểm tai nạn người ngồi trên xe. Trong giấy chứng nhận loại bảo hiểm dân sự bắt buộc này, người bán thường chỉ điền hạng mục bảo hiểm tai nạn con người theo chỗ ngồi trên xe. Trong khi đó, hạng mục bảo hiểm cháy, nổ xe sẽ bị bỏ không nếu người mua không yêu cầu.
Bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe mô tô - xe máy.
Hạng mục bảo hiểm cháy, nổ xe sẽ được bỏ trống nếu người mua không yêu cầu mua thêm.
Nếu mua thêm, chiếc xe máy của bạn sẽ được giám định giá trị vào thời điểm mua bảo hiểm. Đây là căn cứ để tính phí mua thêm bảo hiểm cháy, nổ xe. Ví dụ, công ty Bảo hiểm Bảo Việt có cách tính phí bảo hiểm cháy, nổ xe máy như sau.
Nếu chủ xe đã có bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc và bảo hiểm tai nạn người ngồi trên xe, khi mua thêm bảo hiểm cháy, nổ xe:
- Đối với xe máy có trị giá từ 10-50 triệu Đồng lúc mua bảo hiểm cháy, nổ, chủ xe sẽ phải đóng phí 0,1% dựa trên giá trị của xe. Ví dụ, xe của bạn có giá trị 30 triệu Đồng lúc mua bảo hiểm cháy, nổ, bạn sẽ phải đóng tiền phí mua bảo hiểm cháy, nổ xe máy là 30.000 Đồng, chưa bao gồm 10% VAT.
- Đối với xe máy có giá trị từ 50 triệu Đồng trở lên lúc mua bảo hiểm cháy, nổ xe máy, chủ xe sẽ phải đóng 0,15% giá trị của xe. Ví dụ, xe của bạn có giá trị 50 triệu Đồng lúc mua bảo hiểm cháy, nổ, bạn sẽ phải đóng thêm tiền phí mua bảo hiểm cháy, nổ xe máy là 75.000 Đồng, chưa bao gồm 10% VAT.
Nếu chủ xe chưa có bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc và bảo hiểm tai nạn người ngồi trên xe, khi mua thêm bảo hiểm cháy, nổ xe:
- Đối với xe máy có trị giá từ 10-50 triệu Đồng lúc mua bảo hiểm cháy, nổ, chủ xe sẽ phải đóng phí 0,3% dựa trên giá trị của xe. Ví dụ, xe của bạn có giá trị 30 triệu Đồng lúc mua bảo hiểm cháy, nổ, bạn sẽ phải trả tiền phí mua bảo hiểm cháy, nổ xe máy là 90.000 Đồng, chưa bao gồm VAT.
- Đối với xe máy có giá trị từ 50 triệu Đồng trở lên lúc mua bảo hiểm cháy, nổ xe máy, chủ xe sẽ phải đóng 0,45% giá trị của xe. Ví dụ, xe của bạn có giá trị 50 triệu Đồng lúc mua bảo hiểm cháy, nổ, bạn sẽ phải đóng thêm tiền phí mua bảo hiểm cháy, nổ xe máy là 225.000 Đồng, chưa bao gồm 10% VAT.
Nếu đã mua bảo hiểm cháy, nổ cho xe máy, người dân tại chung cư Xa La cần sớm liên hệ với công ty bảo hiểm để được bồi thường. Sau đó, công ty bảo hiểm sẽ cử nhân viên đến giám định chiếc xe máy bị cháy, nổ của người dân tại chung cư Xa La. Ngoài giám định nguyên nhân, nhân viên của công ty bảo hiểm còn giám định mức độ thiệt hại của chiếc xe để đưa ra mức bồi thường.
Nếu chưa mua bảo hiểm cháy, nổ cho xe máy, người dân tại chung cư Xa La biết trông đợi vào đâu? Lúc này, câu trả lời sẽ thuộc về ban quản lý và chủ đầu tư tòa nhà.
Trách nhiệm của ban quản lý và chủ đầu tư tòa nhà
Trong cuộc phỏng vấn với phóng viên báo Người Đưa Tin, luật sư Đỗ Hữu Đĩnh, giám đốc công ty luật TNHH Việt Kim, Đoàn luật sư Tp. Hà Nội cho biết: “Trước hết là đơn vị phải chịu trách nhiệm đầu tiên chính là ban quản lý tòa nhà. Bởi lẽ, đơn vi này có trách nhiệm thường xuyên kiểm tra hiệu quả hoạt động của hệ thống điện, hệ thống cứu hỏa nhằm đảm bảo an toàn cho các hộ dân sinh sống trong tòa nhà. Trường hợp nguyên nhân là do chập điện thì rõ ràng trách nhiệm bồi thường thuộc về ban quản lý tòa nhà".
Trong khi đó, khi được hỏi về trách nhiệm của chủ đầu tư tòa nhà, luật sư Đĩnh khẳng định: “Theo Luật phòng cháy, chữa cháy thì nhà chung cư cao từ 5 tầng trở lên phải có thiết kế và thẩm duyệt về phòng cháy, chữa cháy trước khi đưa vào sử dụng. Tuy nhiên, đây là loại nhà đã được bàn giao vào để ở nên rất có thể chủ đầu tư được loại bỏ trách nhiệm bồi thường từ hỏa hoạn. Nhất là khi hầu hết các hợp đồng mua bán chung cư đều không đề cập nhiều đến trách nhiệm của chủ đầu tư khi xảy ra cháy nổ”.
“Cũng không loại trừ khả năng việc cháy nổ ở chung cư là do sự bất cẩn, hoặc cố ý của một cá nhân nào đó dẫn đến gây cháy. Nếu cơ quan điều tra xác minh và có đủ chứng cứ thì người này phải chịu trách nhiệm bồi thường. Tuy nhiên, đơn vị quản lý tòa nhà cũng phải liên đới trong việc bồi thường thiệt hại vì hệ thống chữa cháy không phát huy hiệu quả dẫn đến thiệt hại lớn cho các hộ dân”, luật sư Đĩnh nói thêm.
Trong khi đó, theo quan điểm của luật sư Nguyễn Huy An đến từ Văn phòng Luật sư Huy An, trong trường hợp đơn vị trông giữ xe máy cho người dân tại chung cư Xa la có thu tiền gửi xe, nghĩa là phát sinh hợp đồng gửi giữ xe. Do đó, đơn vị trông xe có trách nhiệm bồi thường cho người dân bị cháy xe tại chung cư Xa La.
Ngoài ra, theo luật sư An, để được bồi thường, người dân tại chung cư Xa La nên đưa ra yêu cầu bồi thường với bên có trách nhiệm. Hai bên sau đó sẽ tự thỏa thuận với nhau về mức bồi thường. Nếu không thỏa thuận được, người dân bị cháy xe tại chung cư Xa La có quyền khởi kiện ra tòa để yêu cầu bên có trách nhiệm bồi thường thiệt hại.