Trường Hải được coi là doanh nghiệp mở màn cuộc chiến đại hạ giá ô tô ở Việt Nam vào năm 2016 với những mẫu xe Mazda. Tuy nhiên, bước sang năm 2017, thế trận đã đảo chiều. Xe Mazda, Kia không còn được giảm giá sâu, trong khi những hãng xe khác liên tục khuyến mại, giảm giá niêm yết cả trăm triệu đồng. Ngay cả Toyota, hãng xe với truyền thống “chỉ tăng chứ không giảm giá” cũng nhảy vào cuộc chơi này.
Rất nhiều chiến lược linh động được đưa ra để cuộc chiến giảm giá ô tô 2017 không trở nên nhàm chán, từ giảm giá niêm yết, tặng tiền mặt, quà tặng, hỗ trợ lệ phí trước bạ cho đến giảm giá chồng chéo giữa hãng và đại lý. Thậm chí, một số mẫu xe như Mitsubishi Mirage, Toyota Corolla Altis hay Ford Everest còn bị cắt trang bị để tối ưu hoá giá thành, đưa đến tay người tiêu dùng những phiên bản mới có giá bán thấp hơn cả.
Việc giảm giá bán ô tô không chỉ là chiến lược ngắn hạn cứu các doanh nghiệp trước tâm lý e dè của người tiêu dùng mà còn là bước đi có lộ trình để tiến tới mức giá bán mới cho năm 2018. Các chương trình ưu đãi được thực hiện liên tục từ đầu năm, và càng về cuối năm, giá nhiều mẫu xe càng thấp dần, cuối cùng hoà nhập vào mốc giá mới từ ngày 1/1/2018.
Thành công
Động thái này đã phát huy tác dụng rõ rệt trong việc kích cầu tiêu dùng. Nhiều mẫu xe đã thoát ế sau khi được giảm giá tới hàng trăm triệu đồng. Các mẫu xe vốn đắt khách như Toyota Vios hay Innova chỉ cần giảm nhẹ đã tạo nên sức hút lớn. Thị phần Toyota tăng vọt cũng nhờ việc kết hợp giữa giảm giá niêm yết và khuyến mại đại lý, đưa giá xe xuống cả trăm triệu đồng, tạo mức đáy mới.
Tác dụng ngược
Chiến lược giảm giá sâu chỉ trong thời gian ngắn đã gây sốc một bộ phận người tiêu dùng. Khách hàng đã mua xe cảm thấy hụt hẫng khi giá xe họ mua giảm cả trăm triệu đồng chỉ sau vài tuần. Trong khi đó, người có ý định chọn xe chần chừ không dám mua, chờ đợi giá xe sẽ giảm tiếp trong những tháng tiếp theo. Những mẫu xe Toyota phổ thông như Camry, Vios hay Corolla Altis vốn được mệnh danh giữ giá cũng trở nên mất giá.
Theo khảo sát của J.D. Power, một công ty nghiên cứu thị trường có trụ sở tại Singapore, khách hàng Việt đã không còn tin vào nhân viên bán hàng tại đại lý như trước. Nhân viên kinh doanh chạy doanh số bằng việc bám vào các đề xuất để thông báo giá xe sắp tăng, nhưng thực tế lại giảm. Khách hàng có các thông tin đa chiều từ mạng xã hội và các diễn đàn để nắm được tình hình đúng của thị trường, từ đó mất dần niềm tin vào bộ phận kinh doanh.
Thuế nhập khẩu linh kiện về 0%
Nghị định 125/2017/NĐ-CP ban hành ngày 16/11/2017 đã công bố mức thuế với linh kiện ô tô nhập khẩu là 0% trong giai đoạn 5 năm, áp dụng từ ngày 1/1/2018. Tuy nhiên, cánh cửa đi đến ưu đãi không rộng mở đối với tất cả. Điều 7a trong Nghị định có nêu rõ các yêu cầu tối thiểu để một nhà sản xuất ô tô có thể được hưởng ưu đãi thuế nhập khẩu linh kiện mới. Theo đó, chỉ có một số ông lớn như THACO, Toyota hay Hyundai Thành Công mới đáp ứng được điều kiện này.
Lộ trình áp dụng mức sản lượng tối thiểu để hưởng ưu đãi thuế:
Ô tô nhập khẩu mới khó về nước
Nghị định 116/2017/NĐ-CP ban hành ngày 17/10 là tạo ra một hàng rào mới cho các doanh nghiệp nhập khẩu ô tô sau Thông tư 20/2011/TT-BCT. Theo đó, hai yêu cầu khó khăn và gây tốn kém chi phí nhất cho những nhà nhập khẩu xe là bản sao giấy chứng nhận kiểu loại xe cơ giới do cơ quan nước ngoài cùng cấp và việc kiểm định mỗi lô nhập về một chiếc xe mặc dù tất cả các xe trong lô đó đều giống hệt.
Không chỉ các nhà phân phối chính hãng mà cả những đơn vị nhập khẩu ô tô tư nhân cũng trở nên điêu đứng trước Nghị định 116. Hàng loạt mẫu xe mới không thể về nước trong cuối năm 2017, đầu 2018 như dự tính. Các hãng lớn như Toyota, Honda hay Ford không xác định được thời gian cụ thể hoàn thành xong thủ tục. Một số doanh nghiệp kinh doanh ngoài đành phải chuyển từ nhập xe mới sang mua đi bán lại xe đã qua sử dụng trong nước để tồn tại.
Thuế nhập khẩu ô tô nguyên chiếc nội khối ASEAN về 0%
Trong hai thập kỷ qua, để bảo vệ ngành công nghiệp ô tô trong nước, thuế nhập khẩu nguyên chiếc đã từng rất cao, từ 100-150%. Theo cam kết ATIGA, hiệp định toàn diện đầu tiên của ASEAN điều chỉnh toàn bộ thương mại hàng hoá nội khối, thuế nhập khẩu ô tô bắt đầu giảm xuống 70% từ năm 2012 và về 0% từ năm 2018. Việc giảm thuế nhập khẩu trong khu vực chỉ áp dụng cho những mẫu xe có tỷ lệ nội địa hoá nội khối từ 40% trở lên và có lộ trình rõ ràng theo từng năm.
Những yêu cầu khắt khe của Nghị định 116:
Hết đường về cho ô tô nhập khẩu cũ
Ngoài ưu đãi về thuế nhập khẩu linh kiện từ năm 2018, Nghị định 125 còn siết chặt đường về của ô tô nhập khẩu cũ. Thuế nhập khẩu xe đã qua sử dụng được thay đổi, với mức tăng thấp nhất là 5.000 USD (khoảng 113 triệu đồng) cho một chiếc xe đưa về nước. Tính ra, có những chiếc xe thuộc dạng nhập lướt sẽ có giá cao hơn xe nhập mới nguyên chiếc sau khi áp mức thuế mới.
Cách đánh thuế nhập khẩu ô tô cũ từ 9 chỗ ngồi trở xuống: