Tôi là người yêu xe và dễ bị tác động vì cảm xúc tích cực/tiêu cực do xe mang lại. Chính vậy, lượng xe tôi đã test nhưng không lên bài luôn nhiều hơn số xe có bài viết lên trang. Lý do thì có nhiều. Có xe chạy chán, tôi không viết. Có xe – như chiếc Toyota Vios, tôi chỉ muốn viết: "Xe tốt. Nội thất nhiều nhựa giả da. Giữ giá. Nhưng nếu thích lái xe, bạn sẽ chết già vì buồn tẻ sau vô-lăng Vios".
Nhưng viết báo thì không thế được. Thì thôi vậy.
Và Honda Civic 2017 cũng là một mẫu xe "làm khó" người viết như vậy. Test xe xong mấy tuần nhưng tôi chưa ra được chữ nào. Cơ khổ! Vấn đề của Honda Civic không phải không có chất liệu để viết, mà nó có quá nhiều thứ, nhiều vấn đề có thể khai thác.
Người Việt không lạ Honda, nhất là xe máy. Nhắc xe máy, người ta nghĩ ngay đến Honda. Không cá tính, không ầm ĩ, máy Honda cứ êm êm bình bình giống nhau – từ Wave cho đến CBR1000 hay GoldWing. Người ta mua xe Honda như một thói quen ăn sâu trong tiềm thức. Nó bền, ăn ít xăng. Vậy là đủ. Nó giống hệt chuyện ô tô của Toyota vậy. Không ai khen xe Toyota chạy hay cả, nhưng xe Toyota vẫn luôn bán chạy nhất vì bền, vì giữ giá – là thị trường quy định thế, tôi không nói.
Nhưng không giống xe máy, ô tô Honda lại có cá tính hơn, giàu tính cá nhân hơn. Công bằng mà nói, tôi thích Honda hơn Toyota, vì tôi thích lái và Honda chú trọng đến cảm giác lái, khả năng vận hành hơn Toyota. Nhưng có lẽ đây cũng chính là vấn đề của Honda.
Với các thị trường lớn, cảm giác lái và khả năng vận hành của xe là giá trị mặc định. Còn ở Việt Nam, đó là một khái niệm xa xỉ. Người ta có thể khóc vì xe mất giá hay đánh nhau vỡ đầu vì làm xước xe của nhau, thì nói gì đến chuyện đem xe ra chạy cho sướng chân được.
Từ model 2017, Honda sẽ dùng Civic làm mẫu xe toàn cầu – tất cả các thị trường đều giống nhau, không có biến thể cho Châu Âu, Bắc Mỹ và Châu Á như trước đây. Người dùng Âu Mỹ có thể đánh giá cao khả năng vận hành, còn người Á – đặc biệt Việt Nam, thì đó chưa phải ưu tiên hàng đầu. Ở Mỹ hay Châu Âu, Civic có thể xem là mẫu xe gia đình tốt và chạy hay. Nhưng ở Việt Nam, "chạy hay" chưa bao giờ là điểm mấu chốt trong cuộc chiến doanh số.
Lấy gì làm điểm bán hàng chính cho Civic đây? Đó là bài toán hóc búa cho đội ngũ Marketing của Honda chứ chẳng chơi.
Nhìn mẫu Civic 2017, có vẻ như Honda đã chú trọng vào quá nhiều thứ. Thiết kế ngoại thất khá táo bạo của Civic nhằm vào giới trẻ. Nội thất sử dụng chất liệu tốt, taplo và bảng đồng hồ đơn giản mà đẹp, khá hợp ý trung niên. Trọng tâm xe được hạ thấp hơn đời cũ – xe thấp hơn 25mm và vị trí lái thấp hơn 35mm, để gia tăng độ bám đường, rất hợp ý các khách hàng ưa thích xe có chất thể thao. Khoang ghế sau rất rộng rãi phù hợp cho gia đình - do chiều dài cơ sở tăng thêm 30,5mm và rộng thêm 51mm, nhưng thiết kế đuôi xe kiểu fastback khiến việc ra vào ghế sau khá bất tiện cùng khoảng trống trên đầu người ngồi sau không được thoải mái.
Việc chưa dừng ở thiết kế. Civic mới dùng động cơ tăng nạp turbo kết hợp hộp số biến thiên vô cấp CVT. Honda phải dùng turbo vì yêu cầu khí thải cùng tiêu thụ nhiên liệu ngày một khắt khe; hộp số CVT để chi phí sản xuất thấp. Nhưng một điều không phải bí mật hạt nhân là turbo luôn có độ trễ vì chỉ kích hoạt ở vòng tua máy nhất định và CVT cũng trễ do việc truyền lực bằng dây đai dễ trượt khi tăng tốc đột ngột hoặc có lực kéo quá lớn. Độ trễ turbo khiến chân ga phản hồi chậm. Còn hiệu ứng CVT trượt giống như thuyền máy hoặc xe tay ga, vặn ga máy rồ lên rồi thuyền/xe mới đi.
Hộp số CVT vốn chỉ dùng cho xe nhỏ có mô-men xoắn dưới 300Nm. Đó là lý do Civic số sàn tại Mỹ có mô-men xoắn cực đại 240Nm nhưng ở bản số CVT thông số tương ứng chỉ 220Nm.
Honda chắc không muốn so với Ford, nhưng chắc chắn hộp số PowerShift của Ford khi kết hợp với động cơ turbo sẽ cho khả năng vận hành tốt hơn. PowerShift là kiểu hộp số ly hợp kép có tốc độ chuyển số nhanh nhất hiện nay nên sẽ bù đắp được độ trễ của turbo.
Còn như Honda, kết hợp hai thứ đều có độ trễ như turbo và CVT với nhau thì kết quả ra sao? Không dễ chịu tý nào, quý vị ạ. Tôi chạy track hàng tuần mà còn vã mồ hôi. Thường khi đến đỉnh cua, tôi sẽ xiết ga tăng tốc để thoát cua đầu tiên; nhưng do xe bị trễ nên vào cua thứ 2 mới là thời điểm turbo và CVT đạt sức kéo mạnh nhất. Lúc này xe sẽ bị đẩy đầu ra ngoài cua – understeer, rất hãi.
Tuy nhiên, chả ai mua Civic để đua nên quý vị không nhất thiết phải hãi theo. Cứ bình tĩnh. Tội là do Honda nói "Civic nâng cảm giác lái thể thao và thú vị lên một tầm cao mới" - điều này chỉ đúng nếu đường chạy đủ lớn; còn sẽ là nguy hiểm với các đường chạy nhỏ và cua liên tiếp. Chính vậy, tôi mới khuyến cáo quý vị rằng, tầm cao đó mới thật và nguy hiểm. Không đùa được.
Và cuối cùng, giá bán 950 triệu Đồng của xe sedan hạng C Honda Civic 1.5 Turbo có thể làm ngỡ ngàng bất kỳ người tiêu dùng Việt đặc trưng nào, vốn luôn mong muốn một chiếc xe "ngon, bổ" nhưng lại phải "rẻ và giữ giá".
Tóm lại, để nói thì còn nhiều, nhưng nhìn Honda Civic 2017 tôi cứ tưởng tượng đó là ly cocktail của một anh bartender ưa nhìn sắc mặt khách để pha chế. Khi pha cho khách, anh cứ lo được, lo mất, mà thêm thêm bớt bớt. Này thêm chút vodka biết đâu có ông khách nghiện. Thêm tý rau má vì nghe khách có lao xao phương ngữ. Thảy thêm vài cục đá to vì nhóm khách có vẻ khó tính, dễ "bốc hỏa"…
Những ly cocktail của anh rất kỳ vĩ và có nhiều thứ để nói. Nhưng nó dành cho ai? Hay ai cũng thấy một chút đúng ý mình? Thảng hoặc, ai cũng thấy phần nhiều không phải cho mình! Vậy mới căng.
Với cách làm của Honda cho Civic, một sản phẩm muốn chiều lòng rất nhiều nhu cầu của nhiều đối tượng khách hàng khác nhau, thì tại Việt Nam, Civic đã mang thân phận làm dâu trăm họ. Honda Civic là một giai điệu lạ và có thể nói là ấn tượng trong bản nhạc đều đều mà Honda Việt Nam, với những sản phẩm ít đổi mới, đã trình diễn trong nhiều năm. Nhưng nó cũng thực sự là một nước cờ mạo hiểm. Vì "cảm giác lái thể thao và thú vị", điều mà Civic hướng tới, chưa bao giờ là ưu tiên hàng đầu của người tiêu dùng Việt. Bằng chứng? Hãy search "xe bán chạy nhất Việt Nam", bạn sẽ không thấy bất ngờ.
Vậy ai là người nên mua Civic với các giá trị còn lại? Có thể là:
Và danh sách sẽ còn kéo dài 37 trang nữa nhưng tôi đếm đã mệt nên xin dừng phím ở đây.
Thiết kế mới trẻ trung, táo bạo, mang nhiều nét xe Châu Âu; nhưng có lẽ không phù hợp với số đông – có thể thích hoặc không thích ngay từ lần nhìn đầu tiên.
Nội thất ốp da, chất liệu plastic vẫn nhiều nhưng cảm giác đã sang trọng hơn. Thiết kế nội thất đơn điệu nhưng trang bị khá tốt. Bản cao cấp nhất được trang bị ghế lái chỉnh điện 8 hướng, ghế hành khách chỉnh điện 4 hướng. Màn hình điều khiển trung tâm 7 inches ngoài các tính năng giải trí, điện thoại rảnh tay còn được tích hợp camera lùi với tùy chọn 3 góc quay 180, 130 và 90 độ.
Lực xoắn cực đại có ngay ở vòng tua thấp khiến việc lái xe trong phố hoặc tốc độ chậm khá nhàn hạ. Dải mô-men xoắn cực đại rất rộng – từ 1.750 tới 5.500 vòng/phút, nên khi đạp ga tăng tốc dài rất thích.
Khá tốt cho nhu cầu chạy xe hàng ngày – phản hồi nhanh, độ trễ thấp ở vòng tua thấp và chân ga nhẹ nhàng. Độ trễ cao nếu vào ga đột ngột. Khi đi 4 người, nếu đạp lút ga vòng tua máy lên 3200 đến 3500 vòng/phút hộp số mới đạt độ bám tốt nhất. Chế độ số tay giả lập khá tốt, cho cảm giác như đi số thật với điều kiện chân ga không sát ván.
Hệ thống treo nuốt ổ gà êm ái. Thân xe cứng vững. Độ ồn do lốp và gầm giảm nhiều so với thế hệ cũ; tuy nhiên, tiếng ồn của lốp và hệ truyền động khá rõ nếu xe chạy trên 80km/h.
Trọng tâm xe thấp, ôm cua tốc độ cao tốt. Khả năng understeer cao nếu chân ga không khéo do độ trễ của cả turbo và hộp số CVT.
Chính xác và chắc tay. Tay lái ít phản hồi mặt đường nhưng ở mức tốt so với các xe cùng phân hạng dùng lái trợ lực điện.
Với mức tiêu thụ nhiên liệu công bố 5,8L/100km và kết quả thực tế chạy đường hỗn hợp khoảng 8L/100km, Honda Civic là mẫu xe ăn khá ít xăng so với công suất máy.
Với giá bán 950 triệu Đồng, Honda Civic sẽ khó lòng trở thành một mẫu xe hot do xe hạng C (cạnh tranh với Toyota Altis, Ford Focus, Mazda3… ), nhưng giá bán lại trong lãnh địa của các mẫu xe hạng D (Toyota Camry, Mazda6… ). Mặc dù kích cỡ đã tiệm cận xe hạng D và các thông số kỹ thuật tốt hơn nhưng việc định giá cao sẽ là một bất lợi cho Honda Civic – tương tự trường hợp Everest của Ford.
