'Điểm mặt' hai điểm nghẽn công nghiệp ô tô Việt

Sản xuất trong nước giá cao hơn từ 10 – 20% so với xe ngoại

Bộ Công Thương cho hay, một loạt các giải pháp được đưa ra để thực hiện trong thời gian tới nhằm tập trung giải quyết 2 điểm "nghẽn" lớn nhất của ngành công nghiệp ô tô Việt trong hàng chục năm qua.

Theo đánh giá của Bộ Công Thương, ngành công nghiệp ô tô Việt Nam muốn phát triển, ngoài câu chuyện phát triển công nghiệp hỗ trợ, còn phải có chiến lược đưa các doanh nghiệp trong nước tham gia chuỗi cung ứng của các tập đoàn đa quốc gia. Dung lượng thị trường và chênh lệch giá thành giữa ô tô sản xuất trong nước và ô tô nhập khẩu đang là hai thách thức lớn nhất.

Các số liệu của Bộ Công Thương cho thấy, hiện tại, quy mô thị trường ô tô Việt Nam mới chỉ bằng 1/3 của Thái Lan và 1/4 của Indonesia. Thị trường nhỏ, bị phân tán bởi nhiều nhà lắp ráp và nhiều model khác nhau khiến cho các công ty sản xuất (cả sản xuất, lắp ráp ô tô và sản xuất linh kiện phụ tùng) rất khó đầu tư, phát triển sản xuất hàng loạt. Mặt khác, GDP bình quân đầu người của Việt Nam trong giai đoạn vừa qua chưa đủ để đa số người dân có thể sở hữu ô tô cũng như thúc đẩy ngành công nghiệp ô tô trong nước phát triển, tạo ra lợi nhuận. Hệ thống giao thông yếu kém, chủ yếu do tổ chức giao thông kém, cũng ảnh hưởng không nhỏ, làm cho nhu cầu về sử dụng ô tô của nền kinh tế chưa lớn.

Bên cạnh điểm nghẽn về thị trường, theo Bộ Công Thương, hiện chi phí sản xuất ô tô trong nước cao hơn các quốc gia trong khu vực từ 10 - 20% khiến giá thành xe sản xuất trong nước chịu nhiều bất lợi so với xe nhập khẩu nguyên chiếc từ ASEAN trong bối cảnh hàng rào thuế quan được gỡ bỏ. Theo đánh giá, dù được ưu đãi nhưng chi phí sản xuất của các doanh nghiệp Việt vẫn cao, xuất phát từ dung lượng thị trường hiện tại của ngành công nghiệp ô tô Việt Nam còn nhỏ, nên không tận dụng được lợi thế kinh tế theo quy mô của ngành.

Sẽ có chính sách mới về cho vay mua ô tô

Để khắc phục các điểm nghẽn nêu trên, Bộ Công Thương cho hay, đang phối hợp với các bộ, ngành và cơ quan liên quan thực hiện hàng loạt giải pháp tạo dựng thị trường. Cụ thể, quy hoạch và phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng nhằm đáp ứng nhu cầu sử dụng xe ô tô của người dân, đặc biệt tại các đô thị lớn như thành phố Hà Nội và TPHCM. Cùng đó sẽ có các hàng rào kỹ thuật, các biện pháp chống gian lận thương mại để bảo đảm sự phát triển minh bạch, lành mạnh của thị trường ô tô trong nước.

“Việc đi sau và có quy mô nhỏ hơn đi kèm với các linh kiện, phụ tùng để sản xuất, lắp ráp ô tô hầu hết phải nhập khẩu từ nước ngoài cộng thêm chi phí đóng gói, vận chuyển, lưu kho, bảo hiểm… khiến giá thành của xe sản xuất, lắp ráp trong nước luôn ngất ngưởng”. Bộ Công Thương

"Ngoài ra, có thể xem xét, cân nhắc một số giải pháp khác để phát triển thị trường như chính sách cho vay ưu đãi mua ô tô trong nước; rà soát các loại thuế, phí liên quan đến ô tô trên toàn chuỗi giá trị để điều chỉnh theo hướng thuận lợi hoá sản xuất và tiêu dùng ô tô, phát triển lành mạnh thị trường ô tô trong nước", Bộ Công Thương cho hay.

Để giải bài toán chênh lệch chi phí sản xuất giữa ô tô trong nước và ô tô nhập khẩu, Bộ Công Thương cho biết, sẽ tiếp tục duy trì và triển khai có hiệu quả Chương trình ưu đãi thuế suất thuế nhập khẩu linh kiện, phụ tùng cho hoạt động sản xuất, lắp ráp ô tô. Bên cạnh đó, sẽ nghiên cứu sửa đổi, bổ sung các quy định về thuế tiêu thụ đặc biệt theo hướng áp dụng chính sách ưu đãi về thuế tiêu thụ đặc biệt cho ô tô kèm theo điều kiện khuyến khích các doanh nghiệp nâng cao sản lượng sản xuất, nâng cao giá trị gia tăng tạo ra trong nước.