Biện pháp răn đe hành vi bán kênh giá xe

Việc bán kênh giá xe được xem là vi phạm luật của tiểu bang Maryland (Mỹ), vì vậy, việc đại lý xe Kia bị xử phạt được xem là mộ động thái răn đe đối với những đại lý đã, đang và dự định sẽ có những hành động tương tự.

Ngoài việc phải hoàn lại các khoản phí chênh lệch cũng như bồi thường cho khách hàng lên tới hơn 1 triệu USD, đại lý này còn phải trả cho tiểu bang 200.000 USD phí điều tra.

Chấp nhận phán quyết phải bồi thường từ phía cơ quan chức năng, tuy nhiên đại diện từ phía đại lý vẫn không thừa nhận lỗi sai thuộc về mình.

Trên thực tế, ngoài phần giá trị được niêm yết, khi bán xe cho khách, đại lý này đã cố tình tính thêm các khoản phí như phí xử lý, phí vận chuyển hàng hóa và một loạt những khoản phí khác….

Đại lý xe ở Mỹ bị phạt tới 1 triệu USD vì bán kênh giá, trông người lại ngậm ngùi ta - Ảnh 1.

Đại lý xe Kia ở Mỹ phải bồi thường tới hơn 1 triệu USD cho khách hàng vì bán kênh giá so với niêm yết của hãng.

Việc bán "kênh" giá có thể xuất phát từ tình trạng khan hàng trên thị trường. Xuất phát từ cuộc khủng hoảng chuỗi cung ứng toàn cầu, thiếu chip bán dẫn, thiếu linh kiện khiến cho hoạt động sản xuất của các hãng ô tô bị chậm lại. Nhiều mẫu xe ăn khách rơi vào tình trạng không xe để bán và giao cho những người đã đặt hàng trước. Tình trạng này không chỉ diễn ra ở Mỹ mà còn ở nhiều thị trường khác thời gian qua.

Trông người lại nghĩ đến ta

Vụ việc đại lý Kia tại Mỹ bị phạt nặng vì bán hàng kênh giá khiến nhiều người tiêu dùng tại Việt Nam không khỏi có chút ngậm ngùi. Thực tế, tình trạng bán xe ô tô theo kiểu "bia kèm lạc" hay đội giá ngất ngưởng ở các đại lý xe máy như các HEAD của Honda tại Việt Nam đã phổ biến trong suốt nhiều năm. Theo đó, những mẫu xe máy ăn khách như Honda SH, Honda LEAD, Honda Vision,… sẽ có giá bán thực tế cao hơn so với giá niêm yết của hãng từ vài trăm nghìn cho tới vài chục triệu đồng tùy từng thời điểm. Đặc biệt, trong những giai đoạn như trước tết âm lịch hàng năm, giá xe máy Honda tăng phi mã.

Đơn cử, một khảo sát của PV ICTnews tại thời điểm giữa tháng 1/2019, tại một đại lý xe Honda thì mức giá xe SH 2019 ( cả SH 125 và 150) được bán ra cao hơn so với giá đề xuất từ 13 tới 22 triệu đồng; phiên bản SH 150 đen mờ chênh 19 - 22 triệu đồng cho phiên bản CBS hoặc ABS. Mẫu xe ga SH Mode cũng đang được bán cao hơn đề xuất từ 7,5 - 13 triệu đồng tùy phiên bản.

Đại lý xe ở Mỹ bị phạt tới 1 triệu USD vì bán kênh giá, trông người lại ngậm ngùi ta - Ảnh 2.

Xe máy Honda thường xuyên bị đội giá cao tại các đại lý ủy quyền, tình trạng diễn ra đã nhiều năm và chưa có dấu hiệu dừng lại.

Một khảo sát khác được PV Báo Giao thông thực hiện tại một HEAD thời điểm cận Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022, chỉ riêng mẫu xe SH đã có giá kênh từ 5 triệu đến hơn 26 triệu đồng tùy từng phiên bản.

Không chỉ Tết, nhiều thời điểm khác trong năm, giá xe máy Honda tại các HEAD cũng rơi vào tình trạng "loạn nhịp". Đỉnh điểm, trung tuần tháng 6/2020, giá xe SH 2019 có lúc đội cao thêm tới 40 triệu đồng.

Mặc dù tình trạng đội giá đã kéo dài trong nhiều năm, song dường như vẫn chưa có dấu hiệu dừng lại. Mới đây, đầu tháng 4/2022, Honda Việt Nam cũng đã có thông báo chính thức về việc điều chỉnh giá bán lẻ đề xuất các sản phẩm xe máy của mình. Theo đó, có tới 20 mẫu xe ga và mô tô tăng giá, thấp nhất là Lead, chỉ từ 500-600 nghìn. Cao nhất thuộc về dòng xe SH trong khoảng 2-3,7 triệu đồng tùy từng phiên bản.

Lý do được Honda Việt Nam (HVN) đưa ra là "Trong bối cảnh biến động kinh tế toàn cầu tiếp tục ảnh hưởng tới thị trường nguyên vật liệu, dẫn đến sự thay đổi giá bán các nguyên liệu đầu vào có tác động trực tiếp lên quá trình sản xuất, HVN chính thức điều chỉnh giá bán lẻ đề xuất của các mẫu xe máy do HVN sản xuất và phân phối. Việc điều chỉnh tăng giá ở mức tối thiểu được HVN cân nhắc kỹ lưỡng và đánh giá là cần thiết để tối đa được lợi ích cho Quý khách hàng nhằm duy trì sự hỗ trợ tốt nhất".

Hãng chính thức tăng giá, còn thực tế tại các HEAD thì sao? Theo khảo sát của phóng viên tại một số HEAD tại Hà Nội, chỉ riêng dòng xe Vision, mức giá chênh lệch so với giá niêm yết mới của hãng là từ 8-11,5 triệu đồng. Đây là một trong những mẫu xe ăn khách bậc nhất của Honda kể từ khi được giới thiệu tại thị trường Việt. Chỉ riêng tháng 3/2022, Honda Vision có doanh số 46.667 xe, chiếm gần 26% doanh số xe máy của thương hiệu Nhật Bản.

Tăng giá chồng tăng giá, nhiều người tiêu dùng không khỏi ngậm ngùi từ bỏ ý định sắm cho mình một phương tiện đi lại mới. Còn các HEAD vẫn tiếp tục "bài ca" khan hàng, đội giá.

Cơ quan chức năng vẫn tiếp tục bất lực?

Trao đổi với Tiền Phong từ tháng 11/2019, ông Trịnh Anh Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng cho biết mối quan hệ giữa Honda và các đại lý là "mua đứt bán đoạn", rất chặt chẽ, khiến cục khó lòng tìm cách giúp đỡ người tiêu dùng.

"Hiện tại, Honda Việt Nam (HVN) và các Head làm việc kiểu 'mua đứt bán đoạn' xe máy, nên chúng tôi cũng không còn cách nào. Chỉ có thể khuyến cáo người tiêu dùng mua nơi khác hoặc các sản phẩm thay thế", ông Tuấn nói.