Nhìn lại lịch sử hãng Komatsu sản xuất “siêu xe tải” gây xôn xao mạng xã hội

Trong những ngày vừa qua, cộng đồng mạng đã xôn xao khi nhìn thấy hình ảnh một chiếc “siêu xe tải” cao như tòa nhà 2 tầng trên đường phố Quảng Ninh. Được biết, đây là chiếc “siêu xe tải” Komatsu HD785 trị giá lên đến 20 tỷ Đồng ở Việt Nam.

Nói đến cái tên Komatsu, phần lớn người Việt Nam có lẽ không còn cảm thấy quá xa lạ. Đây là nhãn hiệu chuyên sản xuất các loại máy xây dựng quen thuộc với người Việt Nam. Thế nhưng, không phải ai cũng biết bề dày lịch sử của nhãn hiệu Komatsu đến từ Nhật Bản. Cùng nhìn lại lịch sử của hãng sản xuất “siêu xe tải” gây xôn xao mạng xã hội qua bài viết dưới đây.

Ý nghĩa cái tên Komatsu

Trong tiếng Nhật Bản, cái tên Komatsu có nghĩa là “cây thông nhỏ”. Đây đồng thời cũng là tên một thành phố tại tỉnh Ishikawa của Nhật Bản, nơi hãng Komatsu được thành lập lần đầu vào năm 1917.

Xây dựng danh tiếng trong ngành công nghiệp

Năm 1931, Komatsu bắt đầu phát triển hình mẫu máy kéo nông nghiệp đầu tiên, từ đó thiết lập một xu hướng trải dài trong lịch sử sản xuất máy nông nghiệp. Trong suốt thập niên ’30, Komatsu đã sản xuất máy kéo quân đội cho quân đội Nhật và tiếp tục phát triển những sản phẩm như máy ủi, xe tăng và máy nâng. Năm 1949, công ty bắt đầu sản xuất máy động cơ diesel. Nhu cầu về các sản phẩm của Komatsu tăng mạnh vào thời kỳ hậu chiến tranh thế giới thứ hai khi các nỗ lực tái thiết đất nước được tăng cường.

Tiến sâu vào thị trường toàn cầu

Năm 1964, Rioichi Kawai, con trai của Yoshinari Kawai, trở thành tổng giám đốc của Komatsu và bắt đầu xuất khẩu sản phẩm ra thị trường nước ngoài. Mục đích của việc làm này một phần là để phá vỡ hình ảnh hậu chiến tranh về những sản phẩm Nhật Bản vốn lúc đó bị chê rẻ tiền và chất lượng kém.

Komatsu hiện vẫn đứng sau Caterpillar.

Năm 1967, Komatsu chính thức thâm nhập thị trường Mỹ và trở thành một đối thủ của nhà sản xuất máy ủi lớn nhất thế giới là Caterpillar. Công ty đã sử dụng khẩu hiệu “Maru-C”, cụm từ khi dịch ra có nghĩa là “bao vây Caterpillar”, để thể hiện quyết tâm cạnh tranh với “ông lớn” này.

Đối tác quốc tế

Năm 1970, Komatsu bắt đầu đầu tư trực tiếp vào Mỹ với sự ra đời của Komatsu Mỹ. Tiếp đó là sự ra đời của hàng loạt chi nhánh nước ngoài ở Singapore, Úc, Mexico, Brazil và Trung Quốc. Komatsu bắt đầu sản xuất máy xúc ở Brazil năm 1975, đánh dấu việc sản xuất thiết bị xây dựng đầu tiên ngoài phạm vi Nhật Bản.

Thập niên ’80 đánh dấu sự mở rộng ra toàn cầu của Komatsu. Năm 1985, 4 năm sau khi chất lượng sản xuất vượt trội của Komatsu được khẳng định qua giải thưởng Kiểm soát Chất lượng Nhật Bản, Komatsu đã mua một nhà máy rộng 55 hecta ở Chattanooga để xây dựng nhà máy sản xuất đầu tiên tại Mỹ.

Nhà máy Komatsu tại Chattanooga, Mỹ.

Tiếp đó, công ty này đã xây dựng 2 nhà máy tại Quebec và Ontario, Canada. Đến năm 1987, sau khi thành lập 2 chi nhánh tài chính tại châu Âu để tiếp thị máy đúc nhựa, thị trường xây dựng của công ty này thay đổi và doanh số bắt đầu sụt giảm. Hậu quả là Tổng giám đốc Shoji Nogawa bị Chủ tịch Ryoichi Kawai sa thải.

Đến năm 1988, bằng việc tham gia liên doanh với tập đoàn Dresser Industries và thành lập công ty Komatsu Dresser, Komatsu đã nâng cao sức cạnh tranh tại thị trường Mỹ. Tham gia liên doanh này có 2 chi nhánh tại Mỹ của Komatsu và bộ phận máy xây dựng của Dresser, tạo thành thị trường máy xây dựng lớn thứ 2 tại Mỹ. Sự kết hợp này cho phép Komatsu chuyển dây chuyền thiết bị xây dựng vào Mỹ, sử dụng các nhà máy của Dresser để đáp ứng đơn hàng.

Komatsu D575A

Năm 1991 đánh dấu sự ra đời của chiếc máy ủi D575A lớn nhất trong lịch sử của hãng. Komatsu bắt đầu mở rộng sản xuất các loại xe tải lớn ở Mỹ và Brazil năm 1993, đồng thời tăng nhập khẩu linh kiện từ Brazil, Hàn Quốc, Indonesia và Trung Quốc. Đến năm 1994, Komatsu mua lại cổ phiếu và kiểm soát toàn bộ Komatsu Dresser. Tháng 1 năm 1996, chi nhánh tại Mỹ được đổi tên thành Komatsu America International Company.

Năm 1997, Komatsu mở rộng sang lĩnh vực thiết bị mở và thành lập Komatsu Mining Systems. 2 năm sau, Komatsu lần đầu thông báo lỗ ròng trong năm tài khóa.

Komatsu PC200-8 Hybrid

Năm 2008, Komatsu ra mắt sản phẩm mang tên PC200-8 Hybrid, một loại máy xúc quay 360 độ có khả năng dự trữ năng lượng từ thao tác phanh hàng loạt để thúc đẩy công suất và tiết kiệm nhiên liệu.

Komatsu ngày nay

Sau những sụt giảm về doanh số, nỗ lực tái thiết lớn được Komatsu công bố tháng 10/2001. Một trong những nỗ lực đó là cắt giảm 10% nhân lực, tương đương với 2.200 công nhân, để tiết kiệm khoảng 201 triệu USD/năm.

Ngày nay, tập đoàn Komatsu là một mạng lớn hùng mạnh gồm công ty TNHH Komatsu và 182 công ty khác, với tổng số nhân viên lên đến 47.000 người. Hiện công ty còn sản xuất các thiết bị công nghiệp khác như máy laser, máy phát nhiệt điện và máy ép. Tôn chỉ của tập đoàn này là tập trung vào thiết bị xây dựng, mỏ và thiết bị tiện ích thu nhỏ để đóng góp vào sự thịnh vượng của khách hàng thông qua những sản phẩm và dịch vụ an toàn, sáng tạo cùng những hoạt động trên toàn cầu. Trong khi đó, sự phát triển bền vững của tập đoàn Komatsu vẫn được đảm bảo bằng cách xây dựng một vị trí vững chắc tại mỗi thị trường.

Trên 70% doanh số của công ty đến từ việc bán các sản phẩm máy xây dựng cũng như khai mỏ gồm máy ủi, xe tải, máy xúc thủy lực, máy nghiền di động, máy san, xe cẩu địa hình, máy khoan hầm và máy xúc lật. Ngoài ra, Komatsu còn sản xuất các sản phẩm điện tử, chiếm khoảng 7% doanh số.

Mặc dù hoạt động chủ yếu ở Nhật Bản, Komatsu có các nhà máy và các đơn vị bán hàng, dịch vụ ở những quốc gia khác, chủ yếu tại Mỹ, Canada, Mexico, Brazil, Anh, Đức, Indonesia, Trung Quốc, Thái Lan, Ấn Độ và Đài Loan. Komatsu cũng tham gia liên doanh với nhiều đối tác trong và ngoài nước như tập đoàn Cummins của Mỹ, công ty Bangkok Motor Works của Thái Lan, công ty Larsen & Toubro của Ấn Độ và tập đoàn Ushio của Nhật Bản.

Khoảng 54% doanh số ròng của công ty này xuất phát ngoài Nhật Bản, trong đó 25% từ Bắc và Nam Mỹ, 12% từ châu Âu và châu Á (không kể Nhật Bản) và châu Đại Dương. Còn lại 4% đến từ Trung Đông và Châu Phi. Hiện Komatsu là hãng sản xuất thiết bị xây dựng và khai mỏ lớn thứ hai thế giới, chỉ sau kỳ phùng địch thủ Caterpillar.

Ngọc Hòa