Trong chiến tranh thế giới thứ nhất, người Anh đã phát minh ra xe tăng, dựa trên một chiếc máy kéo sử dụng xích để hoạt động. Tiếp đó trong thế chiến thứ hai, người Mỹ phát minh ra tàu đổ bộ cho cuộc đổ bộ lịch sử lên bờ biển Normandy. Ngay sau đó người Anh lại tiếp tục sáng chế ra tàu chạy bằng đệm khí, loại tàu này có thể hoạt động ở cả trên nước và trên cạn. Điểm chung của tất cả những phương tiện trên là chúng đều có thể lội nước.

Trong khi đó xe lội nước của người Nga có tên ZiL Amphibious Screw Vehicle - 29061 lại được thiết kế hoàn toàn khác biệt, có vẻ như “lực lưỡng” và “cường tráng” đã trở thành những nét đặc trưng của các phương tiện Nga.

ZiL 29061 - Xe đặc chủng vượt mọi địa hình của Liên Xô 1
ZiL 29061

Trong thời kỳ hưng thịnh của Liên Xô, trước khi Bức màn sắt chia cắt Liên Bang Xô-viết và phương tây sụp đổ, Liên Xô lúc đó đang cần một loại phương tiện đặc biệt nhằm phục vụ cho việc đón các nhà du hành và mô-đun khoang lái tàu vũ trụ ở những nơi có địa hình đặc biệt. Xe tăng của Liên Xô vào thời điểm đó có tầm hoạt động hạn chế, cũng như nguy cơ cao về việc đứt hoặc hỏng xích khi đi vào những vùng địa hình đặc biệt trên. Việc đưa tàu đệm khí vào cũng là bất khả thi bởi cành và gốc cây có thể chọc thủng đệm cao su ở dưới tàu.

Việc phát triển phương tiện đặc biệt này được giao cho ZiL, viết tắt của Zovad imeni Likhachova, một công ty chuyên sản xuất xe tải, thiết bị hạng nặng, xe bọc thép và cả những chiếc limo đắt tiền.

ZiL đã phát triển một mẫu xe đặc biệt, mẫu xe này không dùng bánh hay xích mà sử dụng hai xi-lanh lớn ở hai bên xe với vỏ ngoài có dạng vít xoắn. Hai vít xoắn này có cơ chế làm việc như chân vịt trên tàu biển. Khi hoạt động, hai vít xoắn cỡ lớn này sẽ quay theo hai hướng ngược nhau nhằm trung hòa lực đẩy sang hai bên, giúp xe tiến thẳng về phía trước. Để quay xe, người lái chỉ cần cho một xi lanh hoạt động, cơ chế khá giống với xe tăng.

ZiL 29061 - Xe đặc chủng vượt mọi địa hình của Liên Xô 2
ZiL 29061

Thông số kỹ thuật của ZiL 29061:

Tổng trọng lượng: 2.000 kg 

Kích thước:
Dài:  4.900mm 
Rộng: 2.400mm 
Cao: 2.200mm 

Vận tốc tối đa:
Trên nước:16 km/h 
Đầm lầy: 20 km/h 
Tuyết: 45 km/h 

ZiL đã sản xuất khoảng 20 chiếc 29061, phụ trách “mang vác” và vận chuyển ZiL 29061 là ZiL 4906, còn được gọi là Blue Bird. 4906 Blue Bird là mẫu xe vận tải 6x6 với trang bị cần cẩu tự hành có khả năng hoạt động ở cả dưới nước và trên cạn. Xe nặng khoảng 3,5 tấn, trang bị động cơ công suất 150 mã lực giúp xe có khả năng đạt vận tốc tối đa 80 km/h. 

ZiL 29061 - Xe đặc chủng vượt mọi địa hình của Liên Xô 3
ZiL 4906

Dự án phát triển 29061 được giữ bí mật rất kỹ càng, chỉ có những người thuộc chương trình Soyuz mới biết về dự án này. Cũng vì thế mà những hình ảnh về quá trình hoạt động của chiếc xe rất hạn chế. Hiện nay ở Nga vẫn còn một số chiếc 29061, nhưng hầu như tất cả đều đã phá hủy hoặc han gỉ ở viện bảo tàng ngoài trời.