Tại Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam (VBF) tổ chức sáng 04/7/2018, Nhóm Công tác Công nghiệp Ô tô và Xe máy đã bày tỏ quan điểm về Nghị định 116 quy định điều kiện sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu và kinh doanh dịch vụ bảo hành, bảo dưỡng ô tô.
"Một thị trường tăng trưởng ổn định cần bao gồm cả sự cân bằng hợp lý của cả xe CKD (xe lắp ráp) và xe CBU (xe nhập khẩu). Để thực hiện và duy trì sự cân bằng, chúng ta nên cần tăng cường khả năng cạnh tranh của xe CKD phục vụ phần lớn thị trường. Đồng thời, phân khúc xe mà thị trường nhỏ hơn có thể cũng được đáp ứng khi Chính phủ cần phải sửa đổi một vài điểm trong Nghị định 116. Nghị định này gần như đã ngừng toàn bộ việc kinh doanh xe nhập khẩu CBU của các nước phát triển (Nhật Bản, Châu Âu,…) trong 6 tháng vừa qua" – ông Toru Kinoshita, Trưởng Nhóm công tác Ô tô và Xe máy nói.
Không chỉ là Trưởng Nhóm công tác Ô tô và Xe máy (Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam – VBF), ông Toru Kinoshita hiện đang giữ chức Tổng Giám đốc Toyota Việt Nam, Chủ tịch Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA).
Theo Báo cáo của Nhóm công công tác Ô tô và Xe máy, chỉ có 1 lô ô tô nhập khẩu cập cảng HCM và Hải Phòng trong 3 tháng năm 2018. Riêng thời gian cho việc thử nghiệm khí thải và an toàn đã kéo dài tới 3 tuần. Thời gian chờ thử nghiệm có thể còn kéo dài hơn khi số lượng xe nhập khẩu từ Thái Lan và Indonesia tăng lên.
Thống kê từ tháng 1 – 4/2018 cho thấy, không có một xe nhập khẩu nào có nguồn gốc từ Châu Âu. Hiệp hội Thương mại Châu Âu tại Việt Nam (Eurocham) lo ngại rằng, yêu cầu thử nghiệm đối với từng lô xe nhập khẩu trong Nghị định 116 và Thông tư 03 đang trái với cam kết tự do hóa thương mại giữa Việt Nam và Châu Âu (EV-FTA). Hiệp định EV-FTA được ký kết ghi rõ việc chấp nhận chứng nhận ECE đối với xe nhập khẩu, phụ tùng linh kiện mà không cần phải kiểm tra hay kiểm tra lại.
"Chúng tôi lo ngại khi việc kinh doanh CBU và CKD hiện đang giảm tổng cộng 31%, kể từ khi Nghị định 116 có hiệu lực (theo dữ liệu của VAMA)" – ông Toru Kinoshita cho biết.
Phản hồi về những yêu cầu trong Nghị định 116 và Thông tư 03, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải khẳng định, việc kiểm tra thử nghiệm theo lô nhằm kiểm tra chặt chẽ chất lượng ô tô nhập khẩu. Đồng thời, bảo vệ người tiêu dùng và tạo sự bình đẳng trong quản lý chất lượng với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước.
"Không kiểm soát theo lô như quy định hiện nay sẽ có trường hợp xe nhập khẩu chỉ thử nghiệm an toàn và khí thải ở lô hàng đầu tiên và các lô sau đó không phải kiểm tra, thử nghiệm. Điều này tạo ra kẽ hở lớn để các đơn vị nhập khẩu hàng hoá kém chất lượng so với lô hàng đã thử nghiệm đạt chất lượng ở lần đầu, tiềm ẩn nguy cơ gian lận về chất lượng, tránh các bước kiểm tra của cơ quan chức năng, dẫn đến chất lượng của các xe nhập khẩu không được kiểm soát chặt chẽ và quyền lợi người tiêu dùng bị ảnh hưởng" - ông Nguyễn Văn Công, Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải nói.