Nếu dịp Tết là một lễ hội, thì chắc hẳn ai cũng muốn khoác lên mình “bộ cánh” thật tươm tất. Trong năm mới, chiếc xế hộp có lẽ là một trong những “trang phục” nhiều người có nhu cầu sắm sửa. Như mọi năm, tâm lý cận Tết và không khí mùa xuân đang dần khởi sắc cũng chính là những điều kiện giúp cho thị trường mua bán ô tô cuối năm được dịp rộn rã. Tuy nhiên, cho đến thời điểm này có vẻ vẫn chưa nhiều “thượng đế” để ý tới việc sắm sửa những “bộ quần áo bốn bánh” này.
Những tháng bán hàng ảm đạm và cơ hội khởi sắc cuối cùng
Nếu như chỉ vài tháng trước, các doanh nghiệp xe hơi lắp ráp trong nước vẫn còn đang trong tâm trạng “khấp khởi” khi Thông tư số 20 chính thức được ban hành, hứa hẹn một sân chơi mở rộng cho các xe sản xuất nội địa, thì nay, với việc hai thị trường tiêu thụ ô tô lớn nhất cả nước sẽ đồng loạt tăng mức lệ phí khi mua xe, các “xưởng may” nội địa lại phải một phen đau đầu. Với những điều kiện hiện tại, quá khó để làm cho khách hàng “hứng thú” hơn nữa đối với việc mua sắm xếp hộp!
Bản báo cáo hàng tháng của Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam VAMA tháng 11 vừa qua đã chứng kiến sự sụt giảm đáng kể của các dòng xe vốn vẫn chiếm khá nhiều cảm tình của khách hàng. Chỉ so sánh riêng hai dòng xe: Xe đa dụng và xe con, đã có thể thấy được một phần thị trường xe ô tô những ngày qua. Sản lượng bán hàng của dòng xe con giảm tới 584 chiếc, tương đương 15%. Đây cũng đồng thời là tỷ lệ sụt giảm nếu so với sản lượng bán hàng trong tháng 11 năm 2010. Dòng xe đa dụng cũng giảm đi 133 chiếc, tương đương 7% so với tháng 10, và giảm tới 39% so với mức doanh số 2,805 ô tô mà tháng 11/ 2011 đã đạt được.
Tỷ lệ chênh lệch lớn cũng là biểu hiện cho việc kinh doanh sụt giảm ở các hãng xe thành viên VAMA. Tính đến thời điểm tháng 11 năm nay, có tới 11/ 17 thành viên bị sụt giảm doanh số bán hàng, khiến mức doanh số tổng của tất cả các thành viên giảm đi tới 22% nếu so sánh với cùng thời điểm này năm ngoái. Tuy đã có chút “khởi sắc” nhờ vào dịp cuối năm, tuy nhiên vẫn còn tới 7 hãng xe cho thấy mức doanh thu tiếp tục giảm kể từ tháng 10 đến tháng 11/ 2011.
Vì sao thị trường ô tô lại im ắng?
Đối với các chủ cửa hàng, việc thị trường ô tô trầm lắng không phải là điều khó nhận ra nguyên nhân. “Năm nay kinh tế khó khăn, việc mua bán chi tiêu các công việc đã khiến người ta khắt khe hơn rất nhiều rồi, đã thế lại còn lạm phát, giá xe chưa kịp ấn định lâu đã thay mới. Khó khăn nữa là ngân hàng tiến thành siết chặt các khoản tín dụng mua ô tô, gây khó khăn cho những người đang có nhu cầu”. Tuy nhiên, với thông báo sẽ tăng phức phí trước bạ, phí đăng ký và câp biển lên tới 12 – 20%, số tiền để có “bộ váy áo” ưng ý lại càng tiếp tục là gánh nặng mà ít ai có đủ khả năng chi trả. Dạo một vòng quanh vài showroom ô tô trên các đường phố Hà Nội, có thể nhận thấy sự “hờ hững” của khách hàng, dù chỉ là đến xem hay dè dặt khảo giá. Những tưởng, các doanh nghiệp lắp ráp xe trong nước sẽ có một mùa kinh doanh tích cực nhờ vào sự trợ giúp của thông tư 20, nhưng càng về cuối năm mới thấy, mối lo của các showroom đang lớn dần theo sự cận kề của cái Tết. Theo một chủ showroom cho biết, hàng năm vào thời điểm này giao dịch mua bán xe ô tô vô cùng nhộn nhịp. Có khi doanh số lên tới gần 100 tỷ đồng. Tuy nhiên, 2011 là một năm quá ảm đạm đối với người kinh doanh xe hơi.
Khách hàng đi đâu?
“Bây giờ mua xe cũng phải đắn đo nhiều lắm. Giá cả tăng cao thế này, tiền không có đủ sắm Tết thì làm sao mà mua nổi xe hơi”, chị Hà, nhân viên một công ty hành chính cho biết. Việc tăng một loạt các loại phí giành cho xe ô tô dưới 10 chỗ - dòng sản phẩm được ưa chuộng nhất trên thị trường – khiến kéo theo giá xe tăng lên đáng kể hy vọng sẽ trở thành một “cú huých” vào thị trường ô tô cuối năm. Tuy nhiên theo khảo sát của phóng viên, cho đến giờ này số lượng xe tới làm thủ tục đăng kiểm vẫn chưa có dấu hiệu gì báo hiệu một “cơn sốt” trong tâm lý người mua xe cả.
Đối với những người thật sự xác định rằng mình sẽ sắm sửa một “bộ trang phục bốn bánh” để phục vụ nhu cầu đi lại, quyết định mua xe trước giờ G không phải là phương án duy nhất của họ. Theo các chủ showroom, để tránh việc phải chi trả các mức lệ phí cao “ngất ngưởng”, thay vì sốt ruột chờ đặt xe về kịp thời hạn, nhiều khách hàng nghĩ tới chuyện sắm một chiếc xe đã qua sử dụng, như vậy sẽ được giữ nguyên mức phí trước bạ là 12%. Vẫn đang lựa chọn một chiếc xe phù hợp, anh Thành, đang công tác tại một cơ quan báo chí cho biết: “Mình cũng đắn đo nhiều về mức lệ phí mới, bởi nếu phải trả theo đó thì giá xe sẽ đội thêm lên rất cao. Cũng không thích sử dụng xe ô tô cũ vì sợ khó đảm bảo chất lượng, mình đang nghĩ đến việc về các tỉnh lân cận mua xe và làm thủ tục, hy vọng sẽ đỡ được phần nào chi phí”.
Lời kết
Tuy không được sôi động và nhộn nhịp, nhưng sự ảm đạm trên thị trường xe hơi cũng là câu chuyện chung của giới kinh doanh năm 2011. Đáp lại những mức doanh số yếu ớt vài tháng qua, nhiều nhà sản xuất xe hơi vẫn tỏ ra lạc quan khi tiếp tục tung ra những mẫu xe mới, phục vụ nhu cầu của nhiều đối tượng khách hàng, như GM Spark và Captiva – Hai sản phẩm trọng tâm của GM trong dòng xe gia đình, hay các mẫu E – Class được Mercedes Benz hướng tới đối tượng chủ yếu là doanh nhân. Có lẽ các nhà sản xuất vẫn hy vọng vào “mùa mua sắm cuối năm” và đặt lòng tin vào “cú huých” thị trường sau cùng trước khi chính thức bước vào đầu năm mới 2012. Còn đối với các “Thượng đế”, hãy luôn cân nhắc cẩn thận trước khi bỏ ra một số tiền kha khá để có một người bạn đồng hành bên mình. Nhưng cũng đừng quên rằng, nếu quá kỹ lưỡng, bạn sẽ lại phải bỏ thêm số tiền không nhỏ cho một “bộ quần áo mới”.