Hầu hết các hãng ôtô đều né tránh việc trao đổi với báo chí về việc niêm yết giá bằng USD. Toyota thì khẳng định: Niêm yết giá xe bằng VND là bất tiện.
Khi được đề nghị đại diện các hãng ôtô để trả lời vấn đề này, Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Việt Nam (VAMA) nói đây là việc riêng của các hãng xe và cho rằng, các hãng xe sẽ phải có ý kiến cụ thể. Hiệp hội này cũng đã thông tin với các hãng về trách nhiệm phản hồi thông tin như vậy.
Tuy nhiên, các hãng xe ôtô né tránh hoặc trả lời chung chung, vòng vo. Một điểm chung được thể hiện, là các hãng xe không khẳng định được việc niêm yết giá xe bằng USD có phù hợp với qui định của pháp luật Việt Nam hay không?
“Hiện nay, người phát ngôn chính thức của công ty là Tổng giám đốc nhưng Tổng giám đốc lại đang đi công tác nước ngoài. Do đó, công ty chưa thể có câu trả lời”, chị Phạm Thị Hà Giang, người phụ trách truyền thông của hãng ôtô Mercedes- Benz cho biết.
Tương tự, chị Ngô Phương Anh, đại diện truyền thông của hãng Honda Việt Nam phân bua, mọi ý kiến đưa ra trên các phương tiện thông tin đại chúng phải được sự đồng ý của lãnh đạo công ty. Thời điểm hiện nay, Phó Tổng giám đốc (người Singapore) đang về nước nghỉ ngơi nên không xin được ý kiến.
Trong 2 tuần qua, các lý do này đều được các hãng trên lặp đi lặp lại nhiều lần.
Bất tiện khi niêm yết giá bằng VND?
Một điều kỳ lạ là trong khi mọi quốc gia đều coi việc niêm yết bằng đồng nội tệ là quan trọng hàng đầu, thể hiện bản sắc dân tộc, đúng pháp luật của tuyệt đại đa số các nước thì các hãng ôtô tại Việt Nam lại than phiền, dùng VND để niêm yết giá là bất tiện. (?!)
Ông Michael Pease, Tổng Giám đốc Ford Việt Nam cho biết: "Ford Việt Nam phân phối xe cho hệ thống đại lý và các đại lý này bán hàng cho người tiêu dùng. Tất cả các giao dịch này đều được thanh toán bằng tiền đồng Việt Nam.”
Hãng này cũng không quên “quảng cáo”: “Chúng tôi luôn cố gắng mang lại cho khách hàng Việt Nam những sản phẩm chất lượng cao, nhiều giá trị gia tăng và có mức giá thấp nhất có thể."
Lý giải về việc không dùng đồng nội tệ VND để niêm yết theo pháp luật Việt Nam, ông Akito Tachibana, Tổng giám đốc Toyota Việt Nam nhấn mạnh: “Việc niêm yết giá bằng VND gây ra một số bất tiện cho cả doanh nghiệp và người tiêu dùng.
Ngoài ra, do quy mô thị trường và sản lượng sản xuất còn nhỏ, Toyota Việt Nam vẫn phải nhập khẩu hầu hết các phụ tùng và linh kiện lắp ráp từ nước ngoài và phải thanh toán bằng USD.
Dẫn chứng cho việc khẳng định nắm rõ về quy định nhà nước về quản lý ngoại hối, vị Tổng Giám đốc lập luận, bảng báo giá của Toyota đề rõ: “Mức giá bằng VND tương đương với USD. Như vậy, hãng sử dụng giá tham khảo bằng USD chỉ để làm cơ sở cho việc báo giá, thương thuyết và ký kết hợp đồng. Mọi giao dịch thanh toán khi mua xe được tiến hành bằng VND vào ngày khách hàng trả tiền, có nghĩa là theo đúng quy định của luật pháp”.
Về quan điểm chung trong việc sử dụng đồng ngoại tệ để niêm yết giá hàng hoá, VAMA cũng cho rằng: “Trong thực tiễn kinh doanh, vì nhiều lý do, giao dịch giữa người bán hàng và khách hàng sẽ không thuận tiện, nếu không sử dụng đồng tiền mạnh làm cơ sở tham chiếu cho việc thanh toán. Việc này cũng đã thành tập quán từ lâu ở Việt Nam, không chỉ riêng với mặt hàng xe ôtô. Quan trọng nhất là việc thanh toán, xuất hóa đơn đều được thực hiện bằng tiền VND”.
Tiếc là, các hãng xe đã quên mất một điều tối thiểu, mọi hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trước tiên cần tuân thủ đúng quy định của pháp luật. Các hãng xe không thể đổ lỗi cho chính sách tỷ giá, hay cho tập quán người tiêu dùng để nguỵ biện cho vi phạm của mình.
Câu chuyện này không phải là mới. Các cơ quan quản lý nhà nước như Ngân hàng Nhà nước, Cục Quản lý thị trường, Bộ Công Thương đã bỏ ngỏ, thờ ơ. Có lẽ, đây là lý do lớn nhất để các doanh nghiệp ngang nhiên vi phạm.
Trao đổi với phóng viên chiều ngày 20/4, ông Nguyễn Văn Giàu, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho rằng: "Hiện tượng niêm yết giá hàng hoá bằng USD chỉ là “cá biệt”, không hề phổ biến. Các hãng xe nếu thanh toán bằng đồng USD thì phải có giấy phép của Ngân hàng Nhà nước. Để nói các hãng này làm đúng hay sai, phải theo quy định trong Pháp lệnh ngoại hối."
Tuy nhiên, khi hỏi về tình hình xử lý các vi phạm niêm yết giá hàng hoá nói chung và các hãng xe trong việc niêm yết giá bằng đồng ngoại tệ, ông Nguyễn Văn Giàu nói: “Tôi cũng không thể nhớ được.”