Đằng sau ấn tượng “rẻ”

Với Fortuner, Toyota đã có một nước bài khôn ngoan: tạo ấn tượng “giá rẻ” - đánh trúng tâm lý người Việt “xe Toyota tốt giờ lại rẻ”. Và chiến lược làm giá của Toyota hiệu quả tới mức ngay cả giới truyền thông cũng hùa theo “giá cạnh tranh”, “giá sốc”, nhưng thực tế có nhiều điều cần bàn.

Với mức giá 34.300USD, Fortuner G của Liên doanh Toyota Việt Nam (sau đây sẽ viết tắt là Fortuner LD) đã tạo ấn tượng “rẻ” khi so với mức giá từ 54.000USD đến 60.000USD của Fortuner do các doanh nghiệp Việt Nam nhập về trước đây (sau đây viết tắt Fortuner nhập).
 
img
Fortuner G được trang bị cấu hình cấp thấp, nội thất nỉ, ghế chỉnh cơ
 
Nhưng hai xe không có điểm chung để so sánh về giá: Fortuner LD mang cấu hình cơ bản nhất có thể: động cơ diesel, dẫn động một cầu, số sàn, nội thất nỉ, điều hòa cơ, chỉnh ghế cơ; thực tế xe Fortuner nhập phải được so với bản Fortuner V 41.000USD do có cấu hình tương đương: máy xăng, hai cầu, số tự động, nội thất da. Như vậy, nếu so với Captiva Diesel có giá 34.200USD, Fortuner còn đắt hơn 100USD mặc dù có cấu hình kém hơn rất nhiều (Captiva có động cơ hay hơn, hộp số tự động 5 cấp, nội thất da, điều hòa tự động và ghế chỉnh điện).
 
img
Captiva Diesel sẽ giữ nguyên cấu hình của Captiva LTZ với nội thất da, ghế điện, gương điện

Và khi mức giá Fortuner nhập cao hơn Fortuner LD xấp xỉ 20.000USD cũng không có nghĩa Fortuner LD rẻ mà chính là các doanh nghiệp nhập khẩu đã bán đắt! Để biết tương đối đắt rẻ cùng cần phải so sánh ở các xe cùng cấu hình, công năng, kiểu loại - ví như đối thủ Ford Everest 4x2 TDCi có cấu hình tương đương với Fortuner LD máy diesel - trên cơ sở số tiền bỏ ra tương ứng tính năng người dùng nhận được. (Ở đây loại bỏ yếu tố thiết kế thẩm mỹ do mỗi người có cách cảm thụ khác nhau và phần thương hiệu sẽ đề cập sau).

So với giá công bố của Everest là 34.500USD, Fortuner rẻ hơn Everest được 200USD, nhưng thực tế lại hóa đắt hơn vì Everest dùng hộp số tự động 5 cấp cùng động cơ công suất lớn hơn gần gấp rưỡi (143 mã lực và 100,5 mã lực mặc dù có dung tích tương đương! Xem thêm bài “So sánh Toyota Fortuner và các đối thủ”).

Thương hiệu tốt không có nghĩa tất cả các xe đều tốt!

Trong buổi họp báo giới thiệu Fortuner, AutoPro đã có câu hỏi Tổng Giám đốc Toyota Việt Nam Akito Tachibana: “Fortuner cạnh tranh bằng gì khi tính năng vận hành của xe lại kém các xe cùng phân hạng?” Ông Tổng Giám đốc vui tính đã trả lời “Chúng tôi tin rằng sản phẩm của Toyota không hề thua kém các đối thủ!”

Tính năng ở đây là những con số và trang thiết bị của xe.

Còn về chất lượng xe, căn cứ vào số liệu của hai tổ chức đánh giá chất lượng xe uy tín nhất tại Mỹ hiện nay là JD Power và Consumer Reports - Mỹ là thị trường lớn nhất thế giới (doanh số cao nhất là 17 triệu xe trong năm 2006, theo WardsAuto) nên các đánh giá sẽ phản ánh chất lượng sản phẩm chính xác hơn - trong những năm gần đây khoảng cách chất lượng sản phẩm giữa các nhà sản xuất đã thu hẹp đáng kể và mỗi hãng xe đều có mẫu xe hay xe dở.

Ví dụ, năm 2006, Hyundai lần đầu tiên vượt qua Toyota trong đánh giá chất lượng ban đầu IQS của JD Power - chỉ đứng sau Lexus và Porsche; năm 2007, Hyundai lại bị cả Ford, Toyota và Honda vượt nhưng vẫn có thứ hạng cao hơn nhóm “xe xịn” như Acura, BMW! Năm 2008, Hyundai bị Chevrolet “vượt mặt” ở bảng xếp hạng chất lượng chung của JD Power nhưng lại thắng lớn với đánh giá của Consumer Reports khi Hyundai Elantra SE đánh bại cả Honda Civic, Mazda3 để dẫn đầu dòng sedan nhỏ; Hyundai Santa Fe loại Honda Pilot ra khỏi cuộc chơi, giành vị trí xe xuất sắc nhất dòng việt dã hạng trung. Và đây cũng là lần đầu tiên một mác xe Hàn Quốc được Consumer Reports bình chọn có các xe tốt nhất trong năm.

Tuy nhiên, đức tin “xe máy phải Honda, ô tô phải Toyota” của người Việt vẫn còn rất mãnh liệt, một phần do người mua xe thực tế ít có điều kiện tiếp cận với kênh thông tin mình cần, phần vì tâm lý “mua xe Toyota cho lành” do không thể gạt bỏ được định kiến “xe Hàn hay hỏng, xe Mỹ tốn xăng”.

Hơn nữa, việc người tiêu dùng Việt Nam chưa có thói quen chỉ nhìn vào sản phẩm để mua hàng - đặc biệt về đồ “hi-tech” như ô tô, nên Toyota mới có thể bán được những sản phẩm có tính năng kém hơn đối thủ với mức giá tương đương mà vẫn được tiếng giá rẻ!