Minsk – Một "di sản" Xô Viết ngay trong lòng Hà Nội

Lịch sử xe Minsk ở Việt Nam

Xe Minsk xuất hiện ở Việt Nam đã từ rất lâu, từ những năm 70 của thế kỷ trước, chiếc xe còn là một phần di sản của nền công nghiệp của Liên Xô. Về đến Việt Nam, Minsk lập tức được ưa chuộng, bởi nó rất rẻ so với các dòng xe của Nhật Bản. Tuy nhiên, Minsk có đặc tính là to, nặng và ăn xăng, tiếng nổ to, xả khói mịt mù, vì vậy, nhanh chóng Minsk trở thành phương tiện số một của các vùng nông thôn Việt Nam.

Hình ảnh thường thấy khi nhắc về xe Minsk ở nước ta

Những nhược điểm của chiếc xe lại thành những ưu điểm cho dân buôn vùng núi. Địa hình khó khăn, Minsk đều có thể vượt qua, sức tải lớn kèm theo thân xe dài nên chở 5, 6 người hay 2, 3 con lợn tạ cũng không phải là điều gì to tát. Đến những năm đầu của thập kỷ 90, Liên Xô tan rã, xe Minsk cũng mất dần vị thế sau khi chuyển giao công nghệ cho Trung Quốc. Ngày nay, nhắc đến Minsk, đa số cũng chỉ nhớ đến “Cơn lốc Tân Thanh” – những chuyến hàng lậu xuyên rừng chuyên chở bằng Minsk ở Lạng Sơn, hay những bác nông dân thi thoảng vọt ra quốc lộ với vài con lợn nái phía sau. Tưởng chừng Minsk đã là một chiếc xe của những năm bao cấp đang dần bị lãng quên, thế nhưng Minsk lại có chỗ đứng ngay ở chính thủ đô Hà Nội và những thành phố lớn.

Giới trẻ Hà Nội chơi Minsk

Những chiếc Minsk ồn ào được những người theo “chủ nghĩa xê dịch” mang về thủ đô đầu tiên. Vì Minsk rẻ, khỏe, phù hợp với đường núi mà đặc biệt là đậm chất “bụi”. Một chàng trai đeo ba lô, một vai đeo máy ảnh, đầu chít khăn, đi trên chiếc Minsk đầy vẻ bụi bặm, phong trần. Dần dần, người chơi Minsk biết nhau, nhiều người thấy là lạ, hay hay rồi cũng mua thử, đi thử xem Minsk thế nào. Rồi quen, rồi nghiện và thế là hội Minsk được thành lập vào ngày 8/5/2003, số thành viên đăng ký là 35 người. Tối thứ 6 hàng tuần, ghé qua quán: Trà chanh Minsk – 45 Phan Đình Phùng, bạn sẽ thấy một hàng dài xe Minsk xếp ngay ngắn trên vỉa hè. Đó là buổi họp mặt hàng tuần của câu lạc bộ Minsk Hà Nội. Thanh “béo” chủ quán Minsk tâm sự: “Tôi mở quán để anh em chơi xe Minsk có thêm cơ hội gặp gỡ, giao lưu với nhau, nhiều người không biết về Minsk, sau khi qua quán tôi nói chuyện, chạy thử, bây giờ cũng mê lắm”

Các thành viên câu lạc bộ Minsk cùng giúp nhau "vượt cạn"

Ngồi cạnh Thanh “béo” là chàng trai sinh năm 79 tên Phong, anh là một người ham đi, phải lòng Minsk từ một lần tình cờ trên Hà Giang: “Thấy anh em đi xe gì là lạ lên Hà Giang, tôi lúc đó đang nghỉ chân dọc đường, nên qua ngắm nghía, đi thử, rồi lại thành quen mới biết là hội anh em chơi xe ở Hà Nội. Rồi mỗi người góp ý, chỉ dẫn, tôi cũng mua được một chiếc Minsk ưng ý”

Chơi Minsk và những trải nghiệm

Mua Minsk rất dễ, giá xe rẻ, chỉ từ 1,5 triệu đồng bạn đã có thể có một chiếc Minsk. Giá sửa xe cũng rẻ, chỉ tốn chừng vài trăm ngàn đồng tiền công làm máy, thay côn… Nhưng để chơi Minsk thì không dễ. Ngay từ lúc bắt đầu đi, cần khởi động đạp nặng, nhiều lúc bật ngược lại vào chân, không ít người bị dập mắt cá vì đạp nổ xe Minsk. Côn số ga đều nặng: cứ thử đi Minsk vào giờ cao điểm, sau đó cầm ly café có lẽ tay cũng run. Xăng đổ pha nhớt, nếu quên thì coi như bạn vừa phá hỏng một chiếc xe. Xe nổ tiếng rất to, khói cũng rất nhiều, hãy cố gắng chấp nhận ánh mắt khó chịu từ phía người đi đường. Hay hỏng vặt, đi Minsk bạn phải chấp nhận những hỏng hóc lặt vặt, những lần dắt xe bộ hành trên phố.

Xe hỏng, mọi người cùng giúp đỡ nhau, đó thậm chí còn là "niềm vui"

Nhưng đã chơi Minsk, bạn phải bỏ qua hết những điều đó, thậm chí đó còn là “niềm vui” – như Thanh “béo” chia sẻ: “Những chuyến đi xa của hội Minsk, không lần nào không có xe hỏng. Những lúc đó cả hội xúm lại, cứu hộ, sửa chữa, giúp đỡ nhau, những lần như thế cả đoàn thêm thắt chặt tình anh em, càng thêm vui vẻ, ý nghĩa”. Cường “bù xù” – một thành viên cứng của đội Minsk thì lại chia sẻ về chuyến đi Bắc Yên, Phù yên, Mộc Châu: “Lúc đấy cũng 12h đêm rồi, nhưng vì xe hỏng đi mãi không tới nơi, mà xe cứ đi chục km thì lại nóng máy, phải chờ nguội máy rồi mới đi tiếp được. Ai cũng đói, còn một gói mỳ, anh em đập vụn ra, mỗi người một mẩu, mỡ của gói mỳ thì để lên lốc máy cho tan ra rồi đổ vào ăn. Chai lavie còn nửa chai, 6 người mỗi người chỉ dám nhấp môi, còn hơn nửa non đổ vào máy xe cho nguội bớt để còn đi”. Chuyến đi vất vả là vậy, nhưng anh em ai cũng vui vì tình yêu xe của mọi người và tình cảm anh em dành cho nhau.

Hội Minsk là thế, những gã trẻ bụi bặm hết mình trong những cuộc chơi. Trái tim dành cho Minsk, dành cho nhau và cho những hoạt động xã hội. Của ít lòng nhiều, Câu lạc bộ Minsk phối hợp với những đơn vị từ thiện, sử dụng lợi thế của những chiếc xe chuyên leo dốc vượt đèo, những chiếc xe Minsk len lỏi vào những vùng sâu vùng xa mà ô tô không tới được, chuyển hàng từ thiện cho những em nhỏ vùng cao, cho những hộ đồng bào dân tộc nghèo.

22h00 tối thứ 6, vẫn thi thoảng một chiếc xe Minsk chạy tới, dần dần tôi không còn phải ngoái lại xem nữa, mà chỉ cần nghe tiếng nổ ròn rã đằng xa là tôi biết một thành viên CLB Minsk đang tới. Hàng xe Minsk ngày càng dài, những cuộc nói chuyện ngày càng rôm rả. Ở họ, luôn có một bầu nhiệt huyết, một khí thế luôn sẵn sàng cho những thử thách.